Xơ gan ngày càng phổ biến và để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe. Xơ gan tiển triển qua hai giai đoạn: còn bù và mất bù, tùy từng giai đoạn sẽ có biện pháp điều trị khác nhau. Nhiều người vẫn chưa phân biệt được xơ gan còn bù và mất bù như thế nào? Bài viết sau đây giúp bạn đọc phân biệt rõ 2 giai đoạn này của xơ gan nhé.
Mục lục
Xơ gan là gì?
Xơ gan là bệnh lý mạn tính về gan, đặc trưng bởi sự thay thế các mô gan bằng mô xơ, sẹo cùng sự thành lập các nốt tân sinh khiến chức năng gan mất dần. Xơ gan được chia làm 2 giai đoạn xơ gan còn bù và xơ gan mất bù.
Trong đó:
- Xơ gan còn bù: Đây là giai đoạn đầu của bệnh xơ gan, gan bị tổn thương nhưng vẫn thực hiện chức năng vốn có của nó. Giai đoạn bệnh này kéo dài trong nhiều năm và thường không có biểu hiện triệu chứng. Các triệu chứng nếu có cũng khá mờ nhạt. Theo thời gian, các tổn thương gan ngày càng nặng hơn, chuyển sang xơ gan mất bù và gây nhiều biến chứng. Việc phát hiện sớm rất quan trọng để loại bỏ nguyên nhân xơ gan, làm chậm tiến triển bệnh và phục hồi chức năng gan
- Xơ gan mất bù: Hay còn gọi là xơ gan cổ trướng, được xác định khi các tổn thương tại gan đã lan tỏa, xơ hóa chiếm phần lớn và không có khả năng thực hiện chức năng. Xơ gan mất bù là giai đoạn sau của xơ gan với các dấu hiệu rõ rệt hơn giai đoạn còn bù. Bệnh tiến triển nhanh, dễ để lại các biến chứng nguy hiểm tới sức khỏe, thậm chí là ung thư gan.
Phân biệt xơ gan còn bù và xơ gan mất bù
Để phân biệt xơ gan còn bù và mất bù, bác sĩ sẽ dựa vào các triệu chứng lâm sàng của từng giai đoạn bệnh và các kỹ thuật xét nghiệm cận lâm sàng hoặc sử dụng hình ảnh nhằm phân biệt. Dưới đây là cách phân biệt xơ gan còn bù, xơ gan mất bù thông qua các phương pháp trên.
1. Thông qua dấu hiệu lâm sàng
Xơ gan còn bù:
Xơ gan còn bù là giai đoạn sớm của bệnh xơ gan, gan khi này đã chịu nhiều tổn thương nhưng vẫn duy trì được chức năng quan trọng của nó đối với cơ thể. Nếu bệnh nhân chưa thực sự chú ý tới những biến đổi thất thường trong cơ thể thì khó có thể phát hiện ra bệnh. Thậm chí bệnh nhân dễ nhầm lẫn sang dấu hiệu của bệnh lý khác. Sau đây là một số dấu hiệu nghèo nàn của xơ gan còn bù:
- Cơ thể cảm thấy mệt mỏi.
- Ăn uống khó tiêu.
- Vùng hạ sườn phải hay bị đau tức khó chịu, cơn đau thỉnh thoảng xảy ra.
- Có sao mạch ở vùng cổ, ngực.
- Lòng bàn tay son.
- Gan to chắc, lách to.
- Giảm ham muốn, nam có thể bị liệt dương, nữ có thể vô sinh.
Các dấu hiệu lâm sàng ở giai đoạn này không rõ rệt, nhưng nếu phát hiện cơ thể có một trong những dấu hiệu trên tốt nhất nên nhanh chóng đi kiểm tra sức khỏe để xác định bệnh.
Xơ gan mất bù:
Đây là giai đoạn cuối của bệnh xơ gan hay còn được gọi là xơ gan cổ trướng. Gan bị tổn thương nghiêm trọng, các tế bào gan khỏe mạnh hầu như bị thay thế bởi các mô xơ sẹo gan. Các tế bào gan chưa bị tổn thương không còn khả năng bù trừ về chức năng cho các tế bào bị tổn thương nữa. Các dấu hiệu cũng đã rõ rệt hơn so với giai đoạn còn bù.
Dưới đây là một số dấu hiệu điển hình mà bạn có thể dễ dàng quan sát thấy:
- Cơ thể suy nhược, khả năng làm việc kém.
- Ăn uống kém nhiều, đầy bụng, chướng hơi.
- Một hoặc cả hai chân bị phù lên, khi ấn để lại vết lõm khoảng 1 – 2 phút sau vết lõm mới biến mất.
- Da vàng kín đáo, theo thời gian vàng đậm hơn.
- Môi, lưỡi, niêm mạc mắt nhợt nhạt.
- Có hiện tượng chảy máu chân răng, chảy máu cam.
- Cổ trướng với biểu hiện bụng ngày càng to, da bụng căng do chứa nhiều dịch trong ổ bụng.
- Các mạch máu nổi lên trên vùng da bụng trên rốn và hai mạn sườn.
- Lác to gần dưới sườn vài cm.
- Xuất huyết nhiều cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là nội tạng.
- Xuất hiện bệnh não gan.
2. Thông qua khám cận lâm sàng
Ngoài các dấu hiệu kể trên, để xác định xơ gan giai đoạn nào bác sĩ có thể chỉ định các kỹ thuật cận lâm sàng. Các kết quả phân tích thu được từ thiết bị y khoa chuyên dụng không chỉ giúp phân biệt được giai đoạn bệnh mà còn giúp bác sĩ chẩn đoán được sức khỏe của gan.
Cụ thể kết quả cận lâm sàng của xơ gan giai đoạn còn bù và mất bù như sau đây:
Xơ gan còn bù:
- Tĩnh mạch cửa không báng, tuy nhiên có thể bị giãn hoặc không giãn.
- Kết quả siêu âm: Gan và lách có thể to, mậc độ tăng hoặc chắc. Nhu mô gan thô, không đều cửa có thể không báng, không giãn.
- Sinh thiết có hình ảnh: Hoại tử và biến mất các tiểu thùy gan lan tỏa.
- Soi ổ bụng: Gan có màu nhạt, có thể hơi loang lổ. Khối lượng gan to hoặc nhỏ (thể hiện sự phì đại hoặc teo).
Kết quả siêu âm có thể giúp bác sĩ phân biệt xơ gan ở giai đoạn còn bù hay mất bù.
Xơ gan mất bù:
- Tĩnh mạch cửa giãn, báng bụng
- Kết quả siêu âm: Kích thước gan to hoặc nhỏ, nhu mô gan thô và nhiều nốt tăng âm. Bề mặt gan gồ ghề, lợn cợn. Tĩnh mạch cửa vài cm, có khi thấy huyết khối trong tĩnh mạch cửa, ổ bụng có chứa dịch.
- Nội soi ổ bụng: Có dịch màu vàng cam.
Tĩnh mạch cửa giãn, báng bụng ở bệnh nhân xơ gan mất bù
3. Phân biệt dựa trên hình ảnh học
Ngoài 2 cách phân biệt xơ gan còn bù và mất bù phổ biến trên, để phân biệt bác sĩ còn dựa vào hình ảnh học. Với phương pháp này, bác sĩ chỉ định lấy các chỉ số APRI, FIBROSCAN hoặc sinh thiết.
Thực tế thì cách phân biệt này ít khi được áp dụng, đặc biệt là sinh thiết. Nguyên nhân bởi nó có nguy cơ gây ảnh hưởng tới sức khỏe. Ngoài ra, kết quả cũng bị ảnh hưởng bởi sự chủ quan của người thực hiện.
☛ Tìm hiểu chi tiết tại: Những xét nghiệm chẩn đoán xơ gan hiện nay
Biện pháp phòng ngừa và kiểm soát xơ gan còn bù và mất bù
Hạn chế rượu bia bởi chúng có thể gây hại cho gan cũng như sức khỏe nói chung.
Để ngăn ngừa và kiểm soát hiệu quả các triệu chứng của bệnh xơ gan, bệnh nhân cần tuân thủ theo những phương pháp sau đây:
- Tuyệt đối tuân thủ theo các chỉ định của bác sĩ, cần khám định kỳ hoặc khám theo yêu cầu của bác sĩ.
- Hạn chế sử dụng muối nếu bị xơ gan cổ trướng.
- Hạn chế tối đa các loại thực phẩm nhiều dầu mỡ, chất béo động vật trong thực đơn hàng ngày.
- Bổ sung các loại thức ăn giàu vitamin và khoáng chất từ rau củ quả, các loại trái cây ít fructose, các loại trà có tính oxy hóa cao…
- Tránh xa thuốc lá, rượu bia… bởi chúng gây hại nghiêm trọng cho gan cũng như các bộ phận khác trên cơ thể.
- Áp dụng chế độ ăn giàu protein để tăng cường chức năng hoạt động của gan.
- Kiểm soát cân nặng ở mực khỏe mạnh, tránh tình trạng thừa cân, béo phì.
- Không sử dụng chung vật dụng cá nhân như bàn chải, dao cạo râu, các vật dụng chăm sóc da..
- Thực hiện nghiêm túc tiêm ngừa virus viêm gan A,B, C theo khuyến cáo của chuyên gia càng sớm càng tốt.
- Không làm việc nặng nhọc hoặc vận động hay luyện tập quá sức.
- Cần cẩn trọng khi làm việc trong môi trường có hóa chất, luôn sử dụng các biện pháp bảo hộ cơ thể như đeo khẩu trang, kính, quần áo bảo hộ lao động, găng tay…
- Thông báo ngay cho bác sĩ chuyên môn khi có các dấu hiệu bất thường hoặc khi thấy bệnh tiến triển nặng hơn.
Giải độc gan Tuệ Linh – Giải pháp bảo vệ gan, làm chậm sự tiến triển của xơ gan
Mỗi ngày gan đều phải làm việc cật lực và chịu sự tấn công của các yếu tố có hại (virus, hóa chất, rượu bia…). Với người xơ gan, điều quan trọng là cần phải giải độc gan, tăng cường chức năng gan và bảo vệ tế bào gan còn khỏe mạnh. Do đó, bên cạnh loại bỏ các nguyên nhân gây bệnh, chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng lành mạnh, tuân thủ theo chỉ định dùng thuốc của bác sĩ, bệnh nhân nên tham khảo sử dụng các sản phẩm từ thảo dược chuyên biệt cho người bệnh gan như TPBVSK Giải độc gan Tuệ Linh
Giải độc gan Tuệ Linh với chiết xuất từ cây Cà gai leo và Mật nhân , là những dược liệu hàng đầu được cho người bệnh xơ gan. TPBVSK Giải độc gan Tuệ Linh (nhãn xanh) với thành phần chuẩn hóa giữa cà gai leo và mật nhân giúp:
- Làm chậm sự tiến triển của xơ gan
- Hỗ trợ điều trị viêm gan virus, đặc biệt là viêm gan virus mạn thể hoạt động
- Tăng cường miễn dịch nội sinh, tăng cường chức năng gan, giải độc và bảo vệ gan.
- Hỗ trợ điều trị men gan cao, làm thuyên giảm nhanh các triệu chứng của bệnh gan (đau tức hạ sườn phải, vàng da, mệt mỏi).
Gần 2 thập kỉ ra đời và phát triển, TPBVSK Giải độc gan Tuệ Linh tự hào khi trở thành sản phẩm thảo dược chăm sóc ưu việt cho người xơ gan, viêm gan virus.
Tìm nhà thuốc bán Giải độc gan Tuệ Linh gần bạn nhất TẠI ĐÂY
Hoặc BẤM VÀO ĐÂY để đặt giao Giải độc gan Tuệ Linh tại nhà.
Trên nền tảng đó, TPBVSK Giải độc gan Tuệ Linh Plus (nhãn vàng) là thế hệ nâng cấp từ phiên bản Giải độc gan Tuệ Linh với công thức đột phá hoàn toàn mới hứa hẹn trở thành giải pháp hàng đầu cho người viêm gan virus, xơ gan, người sử dụng nhiều rượu bia.
Bên cạnh mật nhân, Giải độc gan Tuệ Linh PLus còn tăng cường gấp đôi hàm lượng cà gai leo, bổ sung thêm Kế sữa, khúng khéng, actiso trở thành giải pháp mạnh mẽ, tối ưu cho người viêm gan virus, xơ gan:
- Hỗ trợ ngăn chặn xơ gan triệt để hơn.
- Hỗ trợ đưa virus viêm gan B, C về âm tính nhanh hơn.
- Hạn men gan nhanh và ổn định.
- Các triệu chứng chán ăn, mệt mỏi, mẩn ngứa giảm nhanh.
- Giải rượu, hạn chế tác hại của rượu lên gan và thần kinh hiệu quả hơn.
Nguồn dược liệu cà gai leo sạch, đạt chuẩn GACP cùng với công nghệ sản xuất hiện đại góp phần mang lại chất lượng sản phẩm ưu việt. Sản phẩm được thử nghiệm dược tính chứng minh không gây tác dụng phụ, có thể dùng lâu dài để bảo vệ và hỗ trợ điều trị bệnh lý gan mật hiệu quả.
Tìm nhà thuốc bán Giải độc gan Tuệ Linh Plus gần bạn nhất TẠI ĐÂY
Hoặc BẤM VÀO ĐÂY để đặt giao Giải độc gan Tuệ Linh Plus tại nhà.