Cà gai leo là loại dược liệu quý đối với sức khỏe vì nó hỗ trợ điều trị các bệnh lý về gan như viêm gan, xơ gan… Tuy nhiên tùy vào mỗi trường hợp mà lại có cách sử dụng cà gai leo khác nhau. Tại bài viết này bạn hãy để viemgan.com.vn chia sẻ về cách dùng cà gai leo đúng chuẩn mang lại hiệu quả tốt nhất nhé.
Mục lục
- Đặc điểm nhận biết cà gai leo
- Công dụng của cà gai leo thế nào?
- Tại sao cần sử dụng cà gai leo đúng cách
- Hướng dẫn cách sử dụng cây cà gai leo
- Cách dùng cà gai leo theo từng trường hợp bệnh
- Cách chọn Cà gai leo chất lượng để sử dụng
- Có nên sử dụng cà gai leo thường xuyên không?
- Lưu ý khi sử dụng cây Cà gai leo
Đặc điểm nhận biết cà gai leo
Cây cà gai leo có nhiều tên gọi khác nhau như cà lù, cá quánh, cà gai dây, gai cườm… Cà gai leo mọc hoang ở nhiều nơi ở nước ta từ miền Bắc, miền Trung cho tới miền Nam. Cây dược liệu cà gai leo thường dễ bị nhầm lẫn với các loại cà khác như cà tàu, cà độc dược, cà dại…Để nhận biết đúng cà gai leo cần biết đặc điểm của cây:
- Cây thân nhỏ, mọc leo lên thân cây khác hoặc lan dưới mặt đất, phân nhiều cành nhiều nhánh có thể dài tới hơn 6m
- Thân cây nhẵn, hóa gỗ khi già, phân thành nhiều nhánh nhỏ, có gai cong mọc dọc thân
- Lá hình bầu dục hoặc thuôn, mọc so le nhau, mặt trên lá có gai, mặt dưới phủ lông trắng
- Hoa màu trắng hoặc hơi tím, mọc thành chùm 3 – 5, đài có lông, xẻ thành 4 thùy hình tam giác nhọn. Hoa thường nở vào tháng 4 – 6 hàng năm
- Quả hình cầu, nhẵn, mọng, khi chín có màu đỏ tươi khá đẹp mắt, cuống dài
- Hạt dẹt, màu vàng
Công dụng của cà gai leo thế nào?
Cà gai leo được đánh giá là cây dược liệu quý, từ xưa được người dân sử dụng để điều trị các bệnh về gan, giải độc gan, giải độc rượu bia.
Theo tài liệu nghiên cứu cho thấy trong cà gai leo có những hoạt chất như glycoalcaloid, đây là loại chất có tác dụng tiêu độc gan đồng thời có tác dụng bảo vệ gan hiệu quả mà không phải thảo dược nào cũng có. Hợp chất có trong cà gai leo có tác dụng kìm hãm sự phát triển và hạn chế virus gây viêm gan, hạn chế giai đoạn phát triển xơ gan. Đặc biệt nhất là khả năng ức chế sự sao chép và làm âm tính virus viêm gan B mãn thể hoạt động.
Dưới đây là một số tác dụng của cà gai leo mang lại như:
- Giải độc gan, bảo vệ gan hiệu quả
- Hỗ trợ điều trị các bệnh lý về gan như viêm gan, xơ gan, gan nhiễm mỡ, làm hạ đường huyết…
- Giải rượu bia tốt
- Giải độc rắn cắn
- Giảm triệu chứng bệnh ho gà, suyễn, bệnh viêm họng
- Chữa tê thấp, đau lưng, nhức mỏi
Những người có thể dùng cà gai leo:
- Người thường xuyên tiếp xúc với rượu bia, bị ngộ độc do rượu
- Người bệnh mắc hen suyễn, ho, cảm cúm
- Người bệnh viêm gan virus, xơ gan, gan nhiễm mỡ, men gan cao
- Người bị mề đay, mẩn ngứa
- Người khó tiêu, ăn uống kém
- Người khỏe mạnh muốn giải độc gan, bảo vệ gan
☛ Tìm hiểu thêm: Công dụng tuyệt vời của cà gai leo
Tại sao cần sử dụng cà gai leo đúng cách
Không phải ai cũng biết cách dùng đúng chuẩn. Việc hiểu và áp dụng cách sử dụng cây cà gai leo đúng cách là yếu tố quan trọng giúp phát huy công dụng của dược liệu và hạn chế rủi ro cho sức khỏe. Bạn cần sử dụng cà gai leo đúng cách để giúp
Tối ưu hiệu quả bảo vệ gan
Các nghiên cứu hiện đại đã chỉ ra, trong cà gai leo có chứa glycoalkaloid, saponin, flavonoid – những hợp chất sinh học có khả năng:
- Ức chế sự phát triển của virus viêm gan B.
- Hỗ trợ tái tạo tế bào gan bị tổn thương.
- Giúp giảm men gan, cải thiện chức năng giải độc của gan.
- Nếu dùng không đúng liều hoặc không đúng cách (ví dụ sắc quá loãng, dùng sai bộ phận của cây), lượng hoạt chất đưa vào cơ thể sẽ không đủ để tạo ra hiệu quả rõ rệt.
Theo nghiên cứu đăng trên Tạp chí Dược liệu Việt Nam (2018), nhóm bệnh nhân viêm gan B mạn tính khi được cho dùng cao cà gai leo chuẩn hóa liều trong 6 tháng đã giảm đáng kể nồng độ HBV-DNA và cải thiện chức năng gan so với nhóm đối chứng. Điều này cho thấy việc dùng đúng cách và đủ liều đóng vai trò quyết định.
Tránh tác dụng phụ không mong muốn
Cà gai leo nhìn chung an toàn, nhưng nếu dùng quá liều hoặc sai cách có thể gây ra:
- Cảm giác khô miệng, ngứa nhẹ ngoài da ở một số người nhạy cảm.
- Khó tiêu, đau bụng thoáng qua nếu uống liều cao liên tục.
- Hiệu quả điều trị giảm khi nhầm lẫn với các loài cây họ cà khác (cà dại, cà độc dược).
Do đó, việc biết cách phân biệt đúng dược liệu, chọn nguồn an toàn và dùng liều lượng phù hợp là điều bắt buộc.
Phát huy lợi ích khi kết hợp với thảo dược khác
Trong thực tế, cách sử dụng cây cà gai leo còn có thể phối hợp với các vị thuốc nam như diệp hạ châu, giảo cổ lam, xạ đen… để tăng hiệu quả giải độc, hạ men gan, hỗ trợ chuyển hóa mỡ trong máu. Nếu không nắm rõ nguyên tắc kết hợp, người dùng có thể pha trộn sai tỷ lệ, dẫn đến mất công dụng hoặc gây rối loạn tiêu hóa.
An toàn cho người bệnh gan mạn tính
Đa số người tìm đến cà gai leo là bệnh nhân viêm gan, xơ gan hoặc men gan cao – những đối tượng vốn có chức năng gan suy giảm. Uống đúng cách giúp gan không bị quá tải, đồng thời đảm bảo các hoạt chất phát huy tối đa tác dụng.
Tóm lại, biết cách sử dụng cây cà gai leo đúng cách không chỉ giúp tăng hiệu quả bảo vệ gan, phòng ngừa bệnh tiến triển nặng, mà còn đảm bảo an toàn khi dùng lâu dài. Đây là lý do tại sao người bệnh cần tham khảo hướng dẫn chi tiết hoặc ý kiến chuyên gia trước khi dùng dược liệu này để chăm sóc gan.
Hướng dẫn cách sử dụng cây cà gai leo
Thông thường sử dụng cà gai leo ở 2 dạng khô và tươi, tùy bệnh mà có cách nấu khác nhau. Nhưng sử dụng cà gai leo khô bao giờ cũng bảo quản được tốt hơn, sử dụng được lâu dài mà không lo biến chất như cà gai leo tươi. Chủ yếu là sắc lấy nước uống.
Nấu nước cà gai leo uống đúng cách
Cách nấu nước cà gai leo tươi sao cho đúng rất quan trọng trong việc điều trị bệnh. Bạn có thể sử dụng cà gai leo theo 2 cách là sắc uống và hãm. Cây cà gai leo khô bao giờ cũng được bảo quản tốt hơn, có hạn sử dụng lâu dài và không lo bị biến chất so với cây tươi. Bên cạnh đó, cây khô còn dễ kết hợp với các vị thuốc khác, gia tăng công hiệu hơn.
Sắc uống:
Trước khi sắc cần rửa cà gai leo với nước sạch. Sau đó, cho 1 lút cùng cà gai leo vào đun sôi. Khi nước sôi vặn nhỏ lửa trong 10 phút. Tắt bếp, chắt lấy nước uống hàng ngày. Nên uống cà gai leo lúc nước còn ấm sẽ ngon hơn, sử dụng cách mỗi bữa ăn 30 phút mang lại hiệu quả tốt hơn.
Hãm nước cà gai leo:
Bên cạnh sắc uống cà gai leo bạn có thể hãm nước uống hàng ngày. Cách này sử dụng cho những người bận rộn không có nhiều thời gian. Sử dụng lượng cà gai leo như cách sắc uống, rửa sạch và tráng một lần nước nóng sau đó cho thêm trên dưới 700ml nước sôi và hãm trong 30 phút. Nên sử dụng bình giữ nhiệt để hãm giữ nước ấm được lâu, bạn có thể đem đi làm và uống hàng ngày.
Nấu nước cà gai leo với các vị khác
Cà gai leo có thể kết hợp với các vị thuốc khác để tăng hiệu quả điều trị bệnh. Dưới đây là một số vị thuốc kết hợp với cà gai leo:
Cà gai leo và giảo cổ lam
Giải cổ lam là cây thuốc nam sử dụng phổ biến để chữa một số bệnh lý liên quan tới gan như: Men gan cao, gan nhiễm mỡ, mỡ nhiễm máu, nóng gan.
Sự kết hợp giữa cà gai leo và giảo cổ lam có công dụng
- Giảm men gan cho người hay uống bia rượu
- Giúp điều trị viêm gan virus tương đối hiệu quả
Cách sử dụng như sau:
- Cà gai leo khô 30g
- Giảo cổ lam 20g
Sắc uống hàng ngày.
Cà gai leo kết hợp mật nhân
Mật nhân có vị đắng, ngậy có nhiều tác dụng đối với sức khỏe:
- Ngăn ngừa viêm gan B
- Trị phong thấp, giảm đau xương khớp
- Giải quyết các vấn đề về tiêu hóa, đường ruột
- Tác dụng chữa yếu sinh lý
Cách sử dụng cà gai leo với mật nhân như sau:
- Rễ cà gai leo khô/tươi 30g
- Cây mật nhân khô/tươi 10g
Cà gai leo và mật nhân rửa sạch sau đó sắc với nước, đun sôi trong 15 phút thì tắt bếp và chắt lấy nước uống hàng ngày có tác dụng bồi bổ cơ thể, ngăn ngừa viêm gan B, tăng sức đề kháng cơ thể, trị cúm, sốt hiệu quả, đẩy lùi các cơn đau xương khớp.
Cà gai leo kết hợp với cả cây an xoa, cây bán chi liên
- Cà gai leo 30g
- Cây an xoa 30g
- Cây bán chi liên 15g
Cho tất cả thành phần rửa sạch và cho vào 1 lít nước đun sôi cho tới khi còn 1 nửa lượng nước lúc đầu thì tắt bếp. Chắt lấy nước uống sau bữa ăn. Đây là các vị thuốc dùng trị xơ gan, xơ gan cổ trướng mà dân gian hay dùng.
Cà gai leo và xạ đen
Cây xạ đen có vị đắng chát, tính hàn có nhiều lợi ích với sức khỏe, phải kể tới như: Mát gan, thải độc, tăng cường chức năng hoạt động của gan, tăng cường lưu thông máu, giảm đau, an thần, tăng cường sức đề kháng, mát gan, trị mụn trứng cá, phòng các bệnh về gan.
Cách nấu nước cà gai leo và xạ đen như sau:
- Cà gai leo (rễ khô) 40g
- Cây xạ đen 10g
Sắc uống thay nước hàng ngày
Đọc thêm chi tiết: Dùng cà gai leo có trị mụn trứng cá? Trị thế nào?
Cà gai leo kết hợp diệp hạ châu
- Cà gai leo tươi 30g
- Diệp hạ châu tươi 10g
- Cây dừa cạn tươi 10g
Đem rửa sạch các nguyên liệu trên sau đó sao cho tới khi khô, vàng. Sau đó, sắc với nước uống mỗi ngày một thang có tác dụng hạ men gan, hỗ trợ điều trị viêm gan, xơ gan.
Cách dùng cà gai leo theo từng trường hợp bệnh
Để giải độc gan, giải rượu bia
Cà gai leo 100g khô sắc với 400ml nước cho tới khi còn 150ml. Dùng uống trong ngày khi nước còn ấm có tác dụng chữa ngộ độc rượu hiệu quả.
Có thể hãm nước cà gai leo bằng cách cho 50g cà gai leo khô hãm với nước sôi cho người say rượu uống có tác dụng bảo vệ tế bào gan, nhanh chóng tỉnh rượu.
Giải độc rắn cắn
Dùng cà gai leo 20g rửa sạch, giã nát vắt lấy nước, bã đắp lên vết thương có tác dụng giải độc do rắn cắn hiệu quả.
Chữa tê thấp, đau lưng, nhức mỏi
- Cà gai leo 10g
- Dây gấm 10g
- Thổ phục linh 10g
- Kê huyết đằng 10g
- Lá lốt 10g
Tất cả sao vàng, sắc uống ngày 1 thang. Sử dụng liên tục từ 10 – 30 thang.
Chữa dị ứng, ho gà, hen suyễn
Dùng 16-20gr cà gai leo sắc uống mỗi ngày cải thiện tình trạng bệnh.
Hỗ trợ điều trị các bệnh về gan (viêm gan, xơ gan)
Dùng cà gai leo 35g sắc với 1 lít nước cho tới khi còn 300g, dùng uống 3 lần trong ngày có tác dụng giải độc gan, hạ men gan hiệu quả.
Cách chọn Cà gai leo chất lượng để sử dụng
Không phải tất cả Cà gai leo trên thị trường đều đạt chuẩn về dược tính và độ an toàn. Nếu chọn phải nguyên liệu kém chất lượng, người dùng có thể không đạt hiệu quả hỗ trợ gan như mong muốn, thậm chí gặp rủi ro do nhiễm tạp chất, nấm mốc hay hàng giả. Do đó, việc chọn Cà gai leo chất lượng là yếu tố quyết định hiệu quả khi sử dụng.
Nhận biết Cà gai leo thật và chuẩn dược liệu
- Đặc điểm thân và lá: Thân có gai nhỏ, lá hình bầu dục, mặt dưới phủ lông trắng mịn.
- Mùi vị: Vị hơi đắng, ngọt nhẹ sau khi sắc nước, mùi thơm đặc trưng của thảo dược khô.
- Màu sắc dược liệu khô: Thân và lá Cà gai leo khô đạt chuẩn thường có màu nâu vàng hoặc xanh úa tự nhiên, không bị mốc đen hoặc ngả màu lạ.
Chọn sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng
- Ưu tiên Cà gai leo trồng và thu hái tại vùng dược liệu đạt chuẩn GACP-WHO, được kiểm soát quy trình từ gieo trồng, thu hoạch đến sơ chế.
- Tránh mua dược liệu trôi nổi, không rõ nguồn gốc, vì có thể pha trộn hoặc nhầm lẫn với cây khác.
Bao bì và nhãn mác minh bạch
- Sản phẩm cần có bao bì kín, ghi rõ tên dược liệu, nơi sản xuất, hạn sử dụng.
- Có giấy kiểm nghiệm thành phần từ cơ quan uy tín, chứng minh không nhiễm kim loại nặng, hóa chất bảo vệ thực vật hay vi sinh gây hại.
Tránh mua hàng giả, hàng nhái
Hiện nay, một số sản phẩm Cà gai leo bị làm giả dưới dạng dược liệu khô hoặc viên nang. Người dùng nên:
- Chỉ mua tại nhà thuốc, cửa hàng uy tín.
- Kiểm tra tem chống giả, mã QR để xác thực sản phẩm.
- Cảnh giác với các sản phẩm có giá rẻ bất thường.
Ưu tiên dạng sản phẩm tiện lợi, an toàn
Ngoài dược liệu khô, Cà gai leo hiện nay được bào chế thành cao lỏng, cao khô, viên nang. Các sản phẩm này đã được chuẩn hóa hàm lượng hoạt chất, dễ sử dụng và an toàn hơn cho người bệnh.
Để sử dụng Cà gai leo đạt hiệu quả, người dùng nên chọn dược liệu chuẩn hóa, có nguồn gốc rõ ràng, giấy kiểm nghiệm an toàn và bao bì minh bạch. Đây là bước quan trọng để đảm bảo lợi ích hỗ trợ gan, đồng thời tránh rủi ro từ sản phẩm kém chất lượng.
Có nên sử dụng cà gai leo thường xuyên không?
Bên cạnh những thắc mắc về cách đùng cà gai leo sao cho đúng, thắc mắc dùng cà gai leo thường xuyên có ảnh hưởng gì không. Theo kết quả của các công trình nghiên cứu liên quan đến tác dụng của cây thuốc này không tìm ra tác dụng phụ nào của cà gai leo, sử dụng cà gai leo thường xuyên không ảnh hưởng tới các cơ quan trong cơ thể.
Sử dụng cà gai leo chữa bệnh đặc biệt là những bệnh lý liên quan tới gan cần theo định lượng nhất định và kiên trì một thời gian mới mang lại hiệu quả tốt. Tránh trường hợp dùng quá liều lượng có thể gây ra một số hậu quả không mong muốn.
Mọi người có thể sử dụng cà gai leo thường xuyên mỗi ngày thay cho nước uống hoặc thay cho những loại trà bạn vẫn thường dùng hàng ngày. Cần lưu ý, đối với trẻ em dưới 6 tuổi và phụ nữ mang thai không nên sử dụng.
Lưu ý khi sử dụng cây Cà gai leo
- Không dùng quá liều lượng: Mỗi ngày chỉ nên dùng từ 20 – 30g dược liệu khô hoặc 40 – 60g tươi. Uống quá nhiều có thể gây mệt mỏi, khô họng, ảnh hưởng tiêu hóa.
- Không dùng thay thế thuốc đặc trị: Cà gai leo có tác dụng hỗ trợ, không thay thế thuốc Tây y trong điều trị viêm gan B hay xơ gan. Người bệnh nên tuân thủ phác đồ của bác sĩ, kết hợp Cà gai leo để tăng hiệu quả.
- Không dùng cho phụ nữ mang thai và cho con bú: Hiện chưa có nghiên cứu đầy đủ về mức độ an toàn cho thai kỳ. Để tránh rủi ro, phụ nữ mang thai và cho con bú không nên tự ý sử dụng.
- Không dùng cho trẻ nhỏ: Hệ tiêu hóa và gan của trẻ em còn yếu, việc dùng Cà gai leo có thể gây phản ứng không mong muốn.
- Cẩn trọng nếu có cơ địa dị ứng: Một số người có thể bị ngứa, mẩn đỏ, nổi ban khi dùng lần đầu. Nên thử một lượng nhỏ trước khi sử dụng lâu dài.
- Kiêng bia rượu và đồ cay nóng trong thời gian sử dụng: Những chất này sẽ làm gan thêm tổn thương, giảm hiệu quả của Cà gai leo. Nên chọn dược liệu sạch, có nguồn gốc rõ ràng
☛ Tìm hiểu thêm: Uống cà gai leo nhiều có tốt không?
nên uống cà gai leo trong bao lâu thì có hiệu quả đối với bệnh viêm gan B?
Chào bạn!
Cà gai leo có thể được xem là một phương pháp bổ trợ trong việc hỗ trợ cho quá trình điều trị viêm gan B, nhưng nó không phải là phương pháp chữa trị chính.T hời gian cần để thấy hiệu quả khi uống cà gai leo trong việc điều trị viêm gan B có thể khác nhau đối với từng người tùy thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm tình trạng sức khỏe ban đầu, mức độ tổn thương gan, lịch sử bệnh, và cách cơ thể phản ứng với cà gai leo.
Cho tôi hỏi, uống nước cà gai leo nên uống trước hay sau ăn thì tốt hơn?
Chào bạn!
Bạn có thể uống cà gai leo trước hoặc sau ăn, điều quan trọng là hãy lắng nghe cơ thể, quan sát sau khi uống nước trà cà gai leo trước hoặc sau bữa ăn. Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu không thoải mái hoặc phản ứng không mong muốn, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để biết cách điều chỉnh lịch trình uống nước cà gai leo sao cho phù hợp với tình trạng sức khỏe của bạn.