Xơ gan là một trong những bệnh lý nguy hiểm, đến nay vẫn chưa có phương pháp nào có thể khôi phục tế bào gan đã xơ hóa. Đặc biệt, bệnh có thể gây ra biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng tới tính mạng nên việc điều trị là vô cùng cần thiết. Trong bài viết này hãy cùng tìm hiểu các phương pháp điều trị xơ gan hiện nay nhé.
Mục lục
Xơ gan cực nguy hiểm nếu không điều trị sớm
Xơ gan xảy ra khi các tế bào gan bị tổn thương trong thời gian dài, các mô gan sau đó sẽ dần được thay thế bằng mô xơ, sẹo và các nốt tân sinh, khiến chức năng gan suy giảm. Có nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến xơ gan, bao gồm: virus, ký sinh trùng, gan nhiễm mỡ, nhiễm độc, thói quen lạm dụng rượu bia…
Bệnh có thể được chia thành 2 giai đoạn chính là xơ gan còn bù và xơ gan mất bù. Trong đó:
- Xơ gan còn bù: Là giai đoạn đầu của xơ gan, ở giai đoạn này gan vẫn còn chức năng khá tốt mặc dù trong gan đang hình thành các nốt sẹo. Các triệu chứng xơ gan trong thời điểm này khá nghèo nàn với một số dấu hiệu mờ nhạt như mệt mỏi, đau nhẹ hạ sườn phải, ăn uống khó tiêu, lòng bàn tay son, gan to chắc, lách to…
- Xơ gan mất bù: Hay còn gọi là xơ gan cổ trướng, đây là giai đoạn cuối của xơ gan. Ở giai đoạn này cấu trúc gan bị hư hỏng nặng nề gây rối loạn chức năng gan. Lúc này, người bệnh có thể xuất hiện những triệu chứng rõ rệt hơn như vàng da, vàng mắt, trướng bụng, phù chân hoặc phù toàn thân…
Xơ gan giai đoạn đầu nếu không được phát hiện, điều trị kịp thời sẽ nhanh chóng tiến triển đến giai đoạn tiếp theo. Đặc biệt, các trường hợp nghiêm trọng, xơ gan có thể gây ra những ảnh hưởng nặng nề với sức khỏe với các biến chứng nguy hiểm, đe dọa trực tiếp đến tính mạng người bệnh.
Một số biến chứng phổ biến của xơ gan gồm:
- Xuất huyết tiêu hóa: Giãn to tĩnh mạch thực quản có thể dẫn tới vỡ và gây xuất huyết tiêu hóa với triệu chứng nôn ra máu hoặc đi ngoài phân đen
- Não gan hay còn gọi là hôn mê gan: Khi gan không hoàn thành chức năng thải độc khiến các chất độc trong cơ thể bị ứ lại gây ra tình trạng não gan, người bệnh ngủ gà ngủ gật, lơ mơ, mất ý thức, tay chân run rẩy.
- Ung thư: Xơ gan lâu ngày không được điều trị đúng cách có thể xuất hiện các khối u, tiến triển thành ung thư, đe dọa tính mạng người bệnh.
- Nhiễm trùng: Tình trạng nhiễm trùng nước trong ổ bụng khiến bụng căng chướng, đau bụng nhiều và sốt.
☛ Tìm hiểu chi tiết: Xơ gan nguy hiểm như thế nào?
Điều trị xơ gan có ý nghĩa gì?
Mặc dù khi các tế bào gan đã xơ hóa thì không có cách nào có thể giúp chúng khôi phục lại trạng thái ban đầu, tuy nhiên việc điều trị vẫn vô cùng cần thiết và quan trọng để giúp cải thiện sức khỏe và chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
Với các trường hợp xơ gan giai đoạn sớm, chức năng gan chưa bị ảnh hưởng nhiều, nếu được phát hiện và điều trị tích cực thì khả năng hồi phục là rất cao. Ngược lại, trong trường hợp xơ gan mất bù, việc áp dụng biện pháp điều trị thích hợp sẽ giúp hạn chế tiến triển của bệnh, làm giảm triệu chứng, ngăn biến chứng và kéo dài tuổi thọ cho bệnh nhân.
Điều trị xơ gan phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và mức độ tổn thương gan. Để đảm bảo an toàn, sức khỏe, người bệnh chủ động thăm khám thường xuyên và ngay khi có các dấu hiệu bất thường.
☛ Xem thêm: Xơ gan có chữa được không?
Điều trị xơ gan trong Tây y
Đây là phương pháp điều trị xơ gan được nhiều người lựa chọn. Với phương pháp này, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh sử dụng thuốc hoặc một số biện pháp can thiệp cần thiết. Cụ thể:
Loại bỏ nguyên nhân gây bệnh
Quá trình điều trị xơ gan cần bắt đầu từ việc loại bỏ các nguyên nhân gây bệnh, tránh xơ hóa tiến triển nặng hơn. Cụ thể:
- Xơ gan do viêm gan virus: Cần phải kiểm soát nồng độ virus trong máu, ngăn ngừa virus tấn công làm tổn thương gan
- Xơ gan do bia rượu: Tuyệt đối không sử dụng rượu bia và các loại đồ uống chứa cồn
- Xơ gan do sử dụng thuốc dài ngày: Trước mắt cần ngừng dùng thuốc và trao đổi với bác sĩ chuyên khoa để có giải pháp thay thế trong trường hợp cần thiết.
- Xơ gan do gan nhiễm mỡ, tiểu đường: Kiểm soát cân nặng và đường huyết qua chế độ ăn uống.
Sử dụng thuốc
Tùy nguyên nhân gây bệnh và mức độ nghiêm trọng của xơ gan, các thuốc có thể được sử dụng gồm:
- Thuốc ức chế virus: Trong trường hợp xơ gan do virus, có thể sử dụng các loại thuốc kháng và ức chế sự phát triển của virus như adefovir, entecavir, divipoxil…
- Thuốc cải thiện chức năng gan: Có khả năng tăng cường bảo vệ gan khỏi tác nhân gây hại, kích thích tái tạo tế bào gan và cải thiện quá trình chuyển hóa ở gan. Các loại thuốc bao gồm Vitamin C, Vitamin B12, Cyanidanol, Prednizolon, Testosteron, và Flavonoit Sylimarin (Carsil, Legalon)…
- Thuốc tiêm, truyền: Đối với trường hợp xơ gan có protein máu giảm, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng plasma đậm đặc và dung dịch albumin 20%. Nếu tỷ lệ rothrombin giảm, truyền máu có thể được thực hiện.
- Thuốc lợi tiểu Aldacton cũng có thể được sử dụng cho người bệnh xơ gan cổ trướng để loại bỏ lượng dịch ứ đọng…
☛ Tìm hiểu thêm: Thuốc chữa bệnh xơ gan hiện nay?
Các phương pháp khác
Một số phương pháp khác cũng được áp dụng trong điều trị xơ gan bằng Tây y gồm:
Chọc Hút Dịch: Phương pháp này thường được áp dụng cho người mắc xơ gan cổ trướng giai đoạn cuối nhằm tránh biến chứng nặng sang suy gan. Bác sĩ sẽ đặt lịch định kỳ để hút dịch trong khoang bụng, giúp kiểm soát tình trạng của bệnh nhân.
Ghép Gan: Là phương pháp điều trị xơ gan giai đoạn cuối cho hiệu quả cao. Tuy nhiên, để thực hiện cần có người hiến tặng gan phù hợp và không phải lúc nào cũng có nguồn tạng sẵn. Chi phí thực hiện ghép gan cũng rất cao nên không phải tất cả bệnh nhân đều có thể tiếp cận phương pháp này.
Tế Bào Gốc: Phương pháp tiên tiến nhất hiện nay sử dụng tế bào gốc từ máu bệnh nhân để tái tạo tế bào gan mới. Điều này giúp chống lại tế bào xơ hóa trong gan và thải chất độc vào máu mà không cần phải thực hiện phẫu thuật lớn hoặc sử dụng thuốc liều cao trong thời gian dài. Tuy nhiên, phương pháp này đòi hỏi chi phí lớn, trang thiết bị hiện đại và trình độ chuyên môn bác sĩ cao.
Bên cạnh đó, bệnh nhân xơ gan cũng cần chú ý nhiều hơn đến chế độ ăn uống. Theo đó, mỗi ngày người bệnh chỉ nên ăn tối đa 1g Protein/1kg cân nặng, trừ trường hợp suy dinh dưỡng nặng có thể cân nhắc lượng nhiều hơn. Đồng thời người bệnh cũng cần thực hiện chế độ ăn nhạt, hạn chế muối, hạn chế tối đa mỡ động vật, các món ăn chiên xào, thay vào đó chế biến dưới dạng hấp, luộc. Tránh xa rượu bia, chất kích thích.
Bài thuốc điều trị xơ gan trong Đông y
Theo quan điểm Đông y, xơ gan được mô tả trong triệu chứng hoàng đản (vàng da), tích tụ và hiếp thống. Theo đó, khi cơ thể gặp thấp nhiệt tà, chức năng sơ tiết của Can sẽ bị ảnh hưởng, dẫn đến việc Can khí không được tiết ra ngoài, Tỳ vị không thể vận hóa thủy cốc, gây tình trạng Thấp và Nhiệt, cuối cùng dẫn đến chứng hoàng đản. Theo thời gian, khí huyết của Tỳ vị ngày càng hao tổn, gây tình trạng chán ăn, đầy bụng, sút cân, đi ngoài phân sống, xuất huyết, chướng bụng…
Tùy thuộc vào triệu chứng người bệnh gặp phải cũng như nguyên nhân gây bệnh, Đông y chia xơ gan thành các thể khác nhau, trong đó mỗi thể bệnh sẽ có bài thuốc điều trị riêng.
Dưới đây là một số bài thuốc tham khảo:
Bài thuốc Tiêu giao tán gia giảm
Bài thuốc này được dùng trong trường hợp người bệnh xơ gan chỉ có dấu hiệu về đường tiêu hóa (can uất tỳ hư, can tỳ bất hòa) với các triệu chứng như da vàng sạm, mệt mỏi, choáng váng, chán ăn, ăn uống kém, đau tức thượng vị, đau tức hạ sườn phải, ợ hơi, ợ chua, chậm tiêu, bụng chướng căng, rêu lưỡi mỏng, đại tiện lỏng…
Vị thuốc: Bạch truật 12g; Bạch Linh, Bạch thược, Sài hồ, Hoàng kỳ mỗi vị 10g; Ý dĩ, Đan sâm 16g; Sinh khương, Đại phúc bì, Cam thảo, Đại táo mõi vị 6g; Nhân trần 20g; Ngũ gia bì và Chi tử mỗi vị 8g.
Bài thuốc Cách hạ trúc ứ thang gia giảm
Bài thuốc Cách hạ trúc ứ thang gia giảm được dùng trong các trường hợp người bệnh xơ gan bị tăng áp lực tĩnh mạch cửa khiến khí trệ, huyết ứ với các triệu chứng: đau nhiều tại vùng hạ sườn phải, bụng căng chướng, cơ thể gầy yếu, lách to, mạch tế, môi lưỡi tím.
Vị thuốc: Đào nhân, Đương quy, Xích thược, Đan sâm mỗi vị 12g; Hồng hoa, Tam lăng, Nga truật, Hương phụ chế, Chỉ xác mỗi vị 8g.
Bài thuốc Lục địa vị hoàng thang gia giảm
Bài thuốc này được dùng cho bệnh nhân xơ gan cổ trướng thể âm hư thấp nhiệt. Một số triệu chứng thường gặp ở người bệnh bao gồm: sắc mặt vàng tối, chân răng chảy máu, chảy máu cam, bụng chướng to, chân phù, sốt nhẹ hoặc sốt cao, miệng và họng khô, tiểu ít, nước tiểu có màu đỏ, táo bón, lưỡi đỏ và ít rêu…
Vị thuốc: Thục địa, Bạch truật, Địa cốt bì, Hoài sơn mỗi vị 12g; Sơn thù, Trạch tả, Đan bì, Phục sinh, Đương quy mỗi vị 8g; Bạch mao căn 20g.
Bài thuốc Phụ tử trung thang gia giảm
Bài thuốc này dùng cho người bệnh xơ gan cổ trướng thể thận dương hư. Các triệu chứng bao gồm: mệt mỏi, ăn uống kém, bụng chướng, tiểu ít, đi ngoài phân lỏng, chân phù, sợ lạnh, lưỡi nhạt màu và có rêu trắng mỏng, sắc mặt xanh nhợt hoặc vàng, mạch trầm tế.
Vị thuốc: Phụ tử chế, Phục linh, Trạch tả, Đại phúc bì, Hoàng kỳ 12g; Quế chi, Can khương, Hậu phác, Xuyên tiêu 6g.
Bài thuốc Thập táo thang
Thập táo thang được dùng cho các trường hợp người bệnh bị cổ trướng nhiều, bụng đầy không thể nằm, đại tiện không thông, tiểu tiện ít…
Vị thuốc: Nguyên hoa, Cam toại, Đại kích mỗi vị 4g; Đại táo 10 quả.
Cách chữa xơ gan từ cây thuốc Nam
Ngoài điều trị xơ gan bằng Tây y và Đông y, nhiều người bệnh cũng tìm đến cây thuốc Nam với mong muốn kiểm soát và cải thiện triệu chứng một cách an toàn. Dưới đây là một số cây thuốc bạn có thể tham khảo:
- Nhân trần: Theo Đông y, nhân trần có đặc tính hàn, có khả năng thanh nhiệt, giải độc, và hỗ trợ chữa trị tình trạng vàng da do vấn đề gan. Cách sử dụng nhân trần rất đơn giản, người bệnh chỉ cần pha một ít nhân trần khô với nước nóng và uống trong ngày.
- Diệp hạ châu: Diệp hạ châu có khả năng thanh nhiệt, giải độc, sát trùng nên cũng được dùng trong điều trị bệnh xơ gan. Cách dùng: Cho 300g Diệp hạ châu tươi, 300g dứa dại khô, 50g mã đề, nấu với 2l nước, đun nhỏ lửa đến khi còn 500ml thì tắt bếp, chắt nước thuốc chia ra thành 3 phần, uống trong ngày. Mỗi lần dùng pha cùng 2g bột tam thất để tăng hiệu quả.
- Cỏ nhọ nồi: Có tính ấm, vị ngọt, hỗ trợ bổ thận âm và làm dịu can nhiệt. Chúng cũng chứa nhiều hợp chất quan trọng như tinh dầu, tanin, caroten, ancaloit, Flavonoids, Isoflavonoids… với khả năng tác động tích cực đối với sức khỏe gan, phục hồi tổn thương gan. Chuẩn bị: cỏ nhọ nồi 30g, Đương quy và Trạch tả mỗi vị 15g, Nữ trinh tử 20g. Đem tất cả dược liệu sắc uống.
Đặc biệt, nổi bật nhất trong số những cây thuốc Nam có tác dụng chữa xơ gan phải kể đến Cà gai leo – dược liệu duy nhất được bào chế và kiểm chứng có hiệu quả trong điều trị lâm sàng trên các bệnh nhân bị viêm gan B mạn tính, giúp hạ men gan, cải thiện chức năng gan, bảo vệ gan trước tác động của viêm gan do rượu bia hay viêm gan do virus, các hóa chất độc hại. Cà gai leo cũng trải qua các công trình nghiên cứu cấp nhà nước và được chứng minh rằng có khả năng ức chế tạo thành các sợi collagen, từ đó phòng ngừa và hỗ trợ điều trị xơ gan hiệu quả.
☛ Xem chi tiết: Top 8 cây thuốc Nam chữa xơ gan cổ trướng
Nên lựa chọn chữa xơ gan theo phương pháp nào?
Thực tế không ít bệnh nhân xơ gan phân vân giữa việc lựa chọn phương pháp điều trị xơ gan. Mặc dù y học vẫn chưa tìm ra phương pháp có thể điều trị dứt điểm căn bệnh này, tuy nhiên nếu được điều trị bài bản, đúng cách và kịp thời, chức năng gan của người bệnh vẫn có khả năng phục hồi, từ đó hạn chế biến chứng và kéo dài tuổi thọ.
Hiện nay, có nhiều phương pháp điều trị xơ gan như Đông y, Tây y và thuốc Nam. Mỗi phương pháp có những ưu và nhược điểm riêng, cũng như khả năng tương thích với cơ địa của mỗi người bệnh nên việc lựa chọn phương pháp điều trị cụ thể sẽ phụ thuộc vào tình trạng từng người. Tuy nhiên, dù là phương pháp nào thì mục đích chung vẫn đều nhằm vào việc bảo vệ nhu mô gan, hạn chế tổn thương gan, cải thiện triệu chứng và tăng cường chức năng gan, nâng cao đề kháng.
Với các trường hợp xơ gan giai đoạn đầu, mức độ tổn thương nhẹ, người bệnh có thể sử dụng thảo dược để cải thiện chức năng gan và hạn chế xơ gan tiến triển. Trường hợp nghiêm trọng hơn, bệnh nhân cần kết hợp thêm việc điều trị Tây y. Ngoài ra, để đảm bảo an toàn và hiệu quả điều trị, người bệnh nên thường xuyên thăm khám để kiểm tra, đánh giá tình trạng gan mật, đồng thời tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ. Tuyệt đối không tự ý áp dụng các bài thuốc dân gian chưa được kiểm chứng, tránh làm gan tổn thương thêm.
Để được tư vấn miễn phí về bệnh gan từ chuyên gia gan mật gọi ngay tới số 0912571190 – 18001190 (miễn cước)