Bệnh học xơ gan do rượu – Những điều cần biết

Dung nạp quá nhiều rượu bia và đồ uống có cồn trong thời gian dài là nguyên nhân dẫn tới cá bệnh lý về gan, đặc biệt là xơ gan do rượu. Đây là bệnh không hề hiếm gặp, có thể phát triển thành suy gan nếu không được điều trị kịp thời. Cùng tìm hiểu bệnh học xơ gan do rượu để có những thông tin cần thiết giúp phòng và điều trị bệnh.

Bệnh xơ gan do rượu là gì?

Gan là cơ quan nội tạng lớn thứ hai trong cơ thể, giữ vai trò quan trọng như loại bỏ độc tố trong máu, chuyển hóa protein, tiết dịch mật hỗ trợ tiêu hóa thức ăn. Thói quen uống rượu quá mức gây hại cho mọi cơ quan trong cơ thể. Trong đó, gan là cơ quan chịu tổn thương sớm và nghiêm trọng nhất bởi đây là bộ phận chịu trách nhiệm chuyển hóa ethanol.

Xơ gan do rượu xảy ra do nhiều năm sử dụng rượu quá mức, khiến các mô gan khỏe mạnh bị thay thế bằng mô sẹo. Các mô sẹo hình thành từ những tổn thương do rượu, âm thầm phát triển, chiếm hết không gian sống của các tế bào gan khỏe mạnh. Theo thời gian, gan dần mất đi chức năng năng thải độc, chuyển hóa của mình. Tuy nhiên, nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, chức năng gan vẫn có thể cải thiện được.

Tác hại của rượu là khôn lường, thực tế có tới 10 – 20% số bệnh nhân xơ gan do nghiện rượu nặng. Trong dó, xơ gan được biết đến là biến chứng nguy hiểm trong số các bệnh lý về gan có liên quan tới việc lạm dụng các loại đồ uống có chứa cồn.

Lạm dụng rượu bia, gan bị tổn thương tiến triển thành gan nhiễm mỡ, viêm gan và cuối cùng là xơ gan do rượu. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp tiến triển nhanh thành xơ gan mà không trải qua thời kỳ viêm gan.

Cơ chế rượu gây xơ gan

Sau khi vào cơ thể, rượu được chuyển hóa  chủ yếu ở gan theo 2 bước:

• Bước 1: Nhờ enzyme ADH, rượu chuyển hóa thành Acetaldehyde – một chất gây độc với các tế bào.
• Bước 2: Nhờ enzyme ALDH, Acetaldehyde chuyển hóa thành Acetat lành tính, không độc.Rượu bia nhiều sẽ gặp các bệnh lý về gan, đặc biệt là xơ gan

Như vậy, khi uống với lượng vừa phải, rượu bia sẽ được gan chuyển hóa thành chất acetat không độc và đào thải ra khỏi cơ thể, không gây ảnh hưởng tới sức khỏe. Nhưng khi uống quá nhiều, gan không thể chuyển hóa hết chất acetaldehyde độc hại, khiến cho chất này tích tụ nhiều ở gan, gây độc cho gan, phá hủy tế bào gan.

Ở giai đoạn đầu, các phần gan còn nguyên vẹn có thể hoạt động nhiều hơn để bù lại cho phần tế bào gan đã bị tổn thương. Nhưng nếu quá trình này tiếp tục sẽ khiến cho gan không còn khả năng bù được nữa, gan không thể chuyển hóa rượu được nữa.Bên cạnh đó, trong giai đoạn chuyển hóa Acetaldehyde sẽ tạo ra nhiều chất NADH, và giảm nồng độ của NAD+, gây ra tăng tổng hợp acid béo và hình thành chất béo trong gan, dẫn đến gan nhiễm mỡ.

Khi gan nhiễm mỡ, nếu ngừng uống rượu, gan có thể hồi phục hoàn toàn. Nhưng nếu vẫn tiếp tục nạp nhiều chất cồn vào người, bệnh sẽ tiến triển thành viêm gan do rượu và sau đó là xơ gan. Rượu là nguyên nhân gây ra 18% các ca xơ gan. Đây là tỷ lệ không nhỏ, do đó mọi người nên hạn chế sử dụng rượu bia hoặc đồ uống có cồn trong giới hạn cho phép để bảo vệ sức khỏe lá gan và cơ thể.

☛ Tham khảo thêm tại: Xơ gan – Sự trả giá của rượu bia

Ai dễ bị xơ gan do rượu?

Những đối tượng bị xơ gan do rượu có thể là:

• Người nghiện rượu bia, sử dụng quá mức loại đồ uống này trong thời gian dài. Nguy cơ tổn thương gan tăng lên khi sử dụng rượu hàng ngày, uống khi đói, uống đến say với liều lượng trên 2 phần (drink)/ngày đối với nam, 1 phần/ngày đối với nữ giới (trong đó 1 drink tương đương với 14g rượu nguyên chất).
• Di truyền: Một số người sinh ra đã bị thiếu hụt loại enzyme hỗ trợ phân giải rượu.
• Người bệnh viêm gan C
• Người béo phì, có chế độ ăn giàu chất béo.

Dấu hiệu xơ gan do rượu

Thông thường tiến trình phát triển xơ gan do rượu trải qua 3 giai đoạn: Gan nhiễm mỡ, viêm gan do rượu, xơ gan do rượu. Các dấu hiệu xơ gan do rượu thường phát triển ở những bệnh nhân từ độ tuổi 50 hoặc phụ thuộc vào thời gian bắt đầu uống rượu, mức độ uống ít hay nhiều. Cụ thể:

Giai đoạn gan bị nhiễm mỡ

Đây là giai đoạn đầu tiên của xơ gan do rượu, người bệnh chưa có triệu chứng nên chủ quan và vẫn sử dụng rượu bia. Tuy nhiên, sự tích tụ chất béo trong tế bào gan sẽ khiến gan bị phình ra, gây tức nhẹ vùng hạ sườn phải, người bệnh cũng có thể thấy mệt mỏi, chán ăn.

Giai đoạn viêm gan do rượu

Khi tiếp tục lạm dụng rượu bia, gan bị sưng viêm và gây ra các triệu chứng:

• Đau tức nặng vùng hạ sườn
• Có thể bị sốt nhẹ
• Cơ thể mệt mỏi
• Buồn nôn, nôn
• Không có cảm giác ngon miệng

Giai đoạn xơ gan do rượu

Ở giai đoạn này, gan đã bị tổn thương nặng và không thể phục hồi. Các triệu chứng bao gồm:

• Vàng da, vàng mắt
• Phù chân
• Tăng áp lực tĩnh mạch cửa
• Lá lách to, có thể gây tức ở hạ sườn bên trái.
• Cơ thể suy dinh dưỡng
• Xuất huyết tiêu hóa như đi ngoài phân đen, nôn ra máu.
• Cổ trướng
• Suy thận
• Lú lẫn do não gan.
• Ung thư gan

Biến chứng nguy hiểm của xơ gan do rượu

Xơ gan do rượu không chỉ làm suy giảm các chức năng quan trọng của gan như chuyển hóa các chất, thải độc, đông máu… mà còn gây ra các biến chứng nguy hiểm tới sức khỏe như:

• Xuất huyết tiêu hóa: Khi bị xơ gan do rượu, máu không thể đi quan gan mà đi qua các tĩnh mạch khác, điển hình tĩnh mạch thực quản. Các tĩnh mạch này dần phình ra do dòng máu tăng thêm gây giãn tĩnh mạch thực quản. Khi bị phình quá mức gây vỡ và chảy máu. Nếu không được cải thiện kịp thời có thể gây nguy hiểm tới tính mạng.
• Bệnh não gan: Do xơ hóa nặng nên khả năng đào thải độc tố của gan bị suy giảm, đặc biệt là NH3. Do đó, độc tố này đi vào máu, lên não và tích tụ lâu ngày gây ra chứng não gan với các biểu hiện như rối loạn tri giác, lơ mơ, hôn mê, có thể dẫn tới tử vong nhanh chóng.
• Hội chứng gan thận: Có tới 14 – 25% tỷ lệ người bị xơ gan biến chứng sang suy thận. Hiện tượng này xảy ra ở người xơ gan cổ trướng, làm máu thoát ra ngoài ở khoang bụng, khoang màng phổi. Nguy cơ tử vong cao do máu chảy ồ ạt khiến người bệnh kiệt sức.
• Vỡ dịch, nhiễm trùng ổ bụng: Các ổ dịch trong cơ thể viêm lên và vỡ ra khiến vi khuẩn lây lan sang các cơ quan khác. Nhiễm trùng này càng khiến tình trạng bệnh trở nên nặng hơn, thúc đẩy các biến chứng khác như hôn mê gan, suy gan thận.
• Ung thư gan: Khi các tế bào gan bị xơ hóa hoàn toàn, gan không thực hiện chức năng vốn có của mình, nguy cơ chuyển sang ung thư gan rất cao. Khi bệnh tiến triển sang giai đoạn biến chứng ung thư gan, thời gian sống của người bệnh rất ngắn, thường dưới 1 năm.

Chẩn đoán xơ gan do rượu như thế nào?

Đầu tiên, bệnh nhân sẽ được bác sĩ thăm khám lâm sàng, tìm hiểu bệnh sử, thói quen sống… Tiếp đó, bác sĩ sẽ chỉ định tiến hành chẩn đoán xơ gan do rượu thông qua các xét nghiệm cận lâm sàng như:

• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm công thức máu, điện giải, đánh mức độ đông máu, thăm dò chức năng gan…
• Xét nghiệm men gan: Nhằm xác định nồng độ 3 loại men gan GGT, AST, ALT.
• Siêu âm gan: Để đo độ đàn hồi của gan nhằm đánh giá mức độ xơ hóa.
• Chụp CT, MRI cung cấp hình ảnh chi tiết về tình trạng gan, từ đó đánh giá mức độ tổn thương.
• Sinh thiết gan (ít sử dụng).

Khi nhận kết quả, người bệnh xơ gan do rượu thường có các dấu hiệu như sau:

• Nồng độ NH3 trong máu tăng cao.
• Ít sắt khiến cho số lượng hồng cầu giảm gây thiếu máu.
• Hàm lượng đường trong máu cao.
• Mô gan yếu.
• Bạch cầu tăng do số lượng tế bào miễn dịch lớn.
• Chỉ số nồng độ kali, magie, natri trong máu giảm thấp.
• Tăng áp lực tĩnh mạch cửa.
• AST tăng gấp 2 lần so với ALT.

Hướng dẫn cải thiện xơ gan do rượu hiệu quả

Mục tiêu chính trong điều trị xơ gan do rượu là giúp bệnh nhân cai rượu và cải thiện sức khỏe của lá gan. Các phương pháp cụ thể như sau:

Ngừng uống rượu bia

Xơ gan do rượu muốn điều trị hiệu quả trước tiên bạn cần loai bỏ rượu bia ra khỏi danh sách đồ uống hàng ngày. Việc ngưng loại đồ uống này giúp bạn cải thiện triệu chứng của bệnh tới 66%, đặc biệt là sau 3 tháng bạn sẽ nhận ra được những tín hiểu thay đổi tích cực ở người bệnh.

Đối với người nghiện rượu nặng, việc ngừng uống đột ngột sẽ dẫn tới các vấn đề như lo lắng, mệt mỏi, đau đầu, buồn nôn, kích động… Lúc này, người bệnh cần sử dụng thuốc, dịch truyền tĩnh mạch… cho tới khi hoàn thành quá trình uống rượu.

Ngược lại, nếu vẫn tiếp tục sử dụng rượu bia hoặc cai rượu rồi nhưng uống trở lại thì bệnh có tiến triển nặng như hội chứng não gan, tăng áp lực tĩnh mạch cửa, xuất huyết tiêu hóa.

Thay đổi thói quen ăn uống

Khi người bệnh chán ăn vẫn phải động viên người bệnh duy trì việc hấp thụ các chất dinh dưỡng cần thiết. Khi được ăn uống đầy đủ và đúng cách thúc đẩy quá trình tân tạo glucose, ngăn ngừa gia tăng đường huyết.

Bên cạnh đó, cải thiện chế độ ăn uống còn giúp nâng cao tỷ lệ sống sót cho bệnh nhân bị biến chứng suy dinh dưỡng do xơ gan. Trong thực đơn ăn uống, bổ sung nhiều chất xơ, vitamin trong rau củ quả. Hạn chế dùng món ăn nhiều dầu mỡ khi chế biến. Đồng thời, động viên người bệnh nhân vận động nhẹ nhàng để tăng cường sức đề kháng, chống chọi lại với bệnh tật.

Dùng thuốc

Trong điều trị xơ gan do rượu, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh sử dụng các loại thuốc làm giảm triệu chứng viêm gan đồng thời cải thiện chức năng gan như thuốc pentoxifylline và corticosteroid. Bệnh nhân cũng có thể được bổ sung thêm vitamin, dưỡng chất cần thiết đối với người bệnh suy dinh dưỡng.

Ghép gan

Trường hợp xơ gan mất bù gây tổn thương nghiêm trọng bệnh nhân cần thực hiện ghép gan. Khi có đủ điều kiện tiến hành phẫu thuật, cần tuân thủ kiêng rượu trong ít nhất 6 tháng trước khi cấy ghép gan. Người bệnh suy nhược, ốm yếu cần bổ sung dinh dưỡng, có một chế độ ăn uống lành mạnh để tăng sức đề kháng, bồi bổ sức khỏe.

Giải độc gan Tuệ Linh – Giải pháp bảo vệ gan, làm chậm sự tiến triển của xơ gan

Để phòng ngừa và hỗ trợ điều trị xơ gan do rượu, ngoài việc kiêng rượu hoàn toàn, người bệnh cần tăng cường chức năng giải độc gan, bảo vệ và phục hồi tế bào gan. Giải độc gan Tuệ Linh và Giải độc gan Tuệ Linh Plus là hai sản phẩm thực phẩm chức năng được nghiên cứu và sản xuất bởi Công ty CP Dược phẩm Tuệ Linh, có tác dụng hỗ trợ điều trị viêm gan virus, xơ gan, giúp tăng cường chức năng giải độc gan, giảm men gan, ngăn chặn xơ gan tiến triển, tăng cường hệ thống miễn dịch cơ thể.

Giải độc gan Tuệ Linh và Tuệ Linh Plus kết hợp từ hai nguyên liệu quý cà gai leo và mật nhân, được nghiên cứu và sàng lọc kỹ càng trước khi đưa vào sản xuất. Nguồn dược liệu cà gai leo sạch, đạt chuẩn GACP cùng với công nghệ sản xuất hiện đại góp phần mang lại chất lượng sản phẩm ưu việt. Sản phẩm được thử nghiệm dược tính chứng minh không gây tác dụng phụ, có thể dùng lâu dài để bảo vệ và hỗ trợ điều trị bệnh lý gan mật hiệu quả.

• Cà gai leo có tác dụng làm giảm nồng độ virus viêm gan, ngăn chặn xơ gan tiến triển, giúp phục hồi tổn thương tế bào gan.
• Mật nhân có tác dụng giúp bảo vệ và phục hồi tổn thương tế bào gan, tăng miễn dịch cơ thể.

Giải độc gan Tuệ Linh Plus là thế hệ thứ 2 của Giải độc gan Tuệ Linh, với gấp đôi hàm lượng Cà gai leo, bổ sung thêm các thảo dược quý: Khúng khéng, Actiso, Kế sữa và vitamin nhóm B, mang lại tác dụng toàn diện hơn cho người viêm gan virus, xơ gan. Sản phẩm còn hữu hiệu trong việc hỗ trợ đào thải rượu bia, hỗ trợ tiêu hóa, lợi mật và giảm táo bón.

Giải độc gan Tuệ Linh và Giải độc gan Tuệ Linh Plus tự hào khi trở thành sản phẩm thảo dược chăm sóc ưu việt cho người xơ gan, viêm gan virus được hàng triệu bệnh nhân tin tưởng sử dụng.

Tìm nhà thuốc bán Giải độc gan Tuệ Linh và Giải độc gan Tuệ Linh Plus gần bạn nhất TẠI ĐÂY