Xơ gan là tổn thương gan mạn tính không hồi phục, gây ra do nhiều nguyên nhân, đặc trưng bởi sự xơ hóa lan tỏa, đảo lộn cấu trúc tế bào gan. Việc dùng các thuốc điều trị xơ gan nhằm mục đích: hồi phục chức năng gan, dự phòng biến chứng (xuất huyết tiêu hóa, nhiễm trùng dịch cổ trướng, tiền hôn mê gan) và dự phòng tiến triển ( nâng độ xơ gan (theo Chid-Pugh), ung thư gan).
Mục lục
Các nhóm thuốc điều trị xơ gan
+ Thuốc làm cải thiện chức năng chuyển hoá của tế bào gan và các hocmon glucococticoit:
– Thuốc làm cải thiện chuyển hoá tế bào gan:
- Vitamin C: 0,50 x 2 ống tiêm tĩnh mạch, 1 đợt 7 – 10 ngày.
- Vitamin B12: 200microgam/ngày, một đợt 10 ngày tiêm bắp thịt hoặc Lipochol: ngày uống 1 – 2 lần, mỗi lần 2 viên.
- Cyanidanol: viên 500 mg, ngày uống 3 lần, mỗi lần 1 viên.
– Thuốc Glucocorticoid (chỉ dùng trong đợt tiến triển của xơ gan do viêm gan virut, xơ gan ứ mật):
- Prednizolon 20-25mg/ngày trong 1-2 tuần sau đó dùng liều duy trì 5-10mg/ngày, kéo dài hàng tháng.
– Testosteron (tăng cường chuyển hoá đạm, khi dùng phải theo dõi kiểm tra): tiêm bắp 100mg Propionat Testosteron, cho cách nhật trong vòng 4 tuần đầu, sau đó cứ 14 ngày cho 300mg kéo dài hàng năm.
– Flavonoit Sylimarin (biệt dược Carcyl, Legalon):
- Legalon: viên 70mg, ngày uống 2 – 3 lần.
– Y học dân tộc: theo kinh nghiệm của dân gian có các bài thuốc: nhân trần, Actiso, tam thất, mật gấu… có tác dụng điều trị tốt đối với bệnh gan, cần được nghiên cứu, đánh giá đầy đủ hơn.
(Ảnh minh hoạ)
+ Tiêm truyền dịch:
– Đối với bệnh nhân có tỷ lệ prothrombin giảm, lâm sàng có chảy máu dưới da, niêm mạc, xuất huyết tiêu hoá… có thể truyền máu tươi cùng nhóm tuỳ theo mức độ mất máu.
– Đối với bệnh nhân xơ gan bị giảm nhiều protein máu, đặc biệt albumin thì nên dùng plasma đậm đặc và dung dịch albumin 20% hoặc truyền các loại đạm tổng hợp: alvezin, moriamin tuần hoặc hai tuần 1 lần.
+ Điều trị cổ trướng:
– Dùng thuốc lợi tiểu chống thải kali:
- Aldacton: viên 25mg cho 150 – 200mg/24 giờ trong 1 tuần. Sau hạ xuống 100 -150 mg/24 giờ. Nếu dùng nhóm thuốc này cổ trướng giảm ít thì có thể chuyển sang dùng nhóm thuốc lợi tiểu mạnh hơn nhưng mất kali như: Furocemid (Lasix): 20 – 40mg/24 giờ, cho một đợt 10 -14 ngày, khi cần cho thêm Kali 2 – 6g/ngày.
Đối với trường hợp cổ trướng dai dẳng khi dùng thuốc như trên không có kết quả thì phải chọc hút nước cổ trướng nhiều lần (thậm chí rút hết nước cổ trướng), kết hợp truyền Albumin, Dextran tĩnh mạch.
+ Thuốc điều trị xơ gan khi có vỡ giãn tĩnh mạch thực quản gây xuất huyết tiêu hoá:
– Truyền nhỏ giọt tĩnh mạch Glanduitrin 20 – 40 đơn vị hoà trong Glucoza 50% 300ml.
– Nội soi cầm máu bằng cách tiêm thuốc gây xơ hoá ở chỗ chảy máu (polidocanol).
+ Điều trị theo nguyên nhân xơ gan:
Do virus viêm gan B: định lượng HBV DNA nếu phát hiện được cho dùng thuốc nucleosides ức chế virus như adefovir divipoxil, entecavir, telbuvidine, tenofovir tùy theo điều kiện của bệnh nhân.
Xơ gan còn bù
Chỉ định khi phát hiện được HBV DNA
– ALT≥2 lần
– ALT tăng ít hoặc không tăng, HBV DNA > 104 copies/ml
Thời gian dùng thuốc
– HBeAg dương tính: dùng tối thiểu thêm 6 tháng sau khi đảo huyết thanh và HBV DNA không phát hiện được
– HBeAg âm tính: Điều trị tới khi HBsAg âm tính
Xơ gan mất bù
– Điều trị khi phát hiện được HBV DNA
– Điều trị kéo dài suốt đời
Nguyên nhân do rượu: tuyệt đối không uống bia rượu.
>> Xem thêm: Điều trị xơ gan thế nào cho hiệu quả | Phác đồ điều trị bệnh xơ gan
Điều trị hỗ trợ
Bên cạnh việc dùng thuốc điều trị xơ gan, có thể áp dụng các biện pháp khác hỗ trợ cho quá trình điều trị như:
- Chế độ ăn đủ chất đạm, chất xơ, giảm muối.
- Kiêng rượu, bia, các thức uống có cồn.
- Giáo dục người bệnh hiểu được tình trạng bệnh và phòng tránh biến chứng.
>> Xem thêm: Người bệnh xơ gan kiêng ăn gì để ngăn bệnh tiến triển?
Người bệnh cũng có thể kết hợp các loại dược liệu tốt cho gan để cùng phối hợp điều trị. Việc sử dụng thảo dược đã được nghiên cứu là điều nhiều chuyên gia gan mật khuyên dùng trong phác đồ điều trị hiện nay bởi chúng vừa giúp hỗ trợ tăng cường chức năng gan, giải độc gan, phục hồi tổn thương tế bào gan, vừa giúp ngăn ngừa xơ gan tiến triển, phòng biến chứng bệnh xơ gan. Trong số các loại dược liệu đã được biết đến, tại Việt Nam, Cà gai leo là dược liệu duy nhất được nghiên cứu chuyên sâu, bài bản với 2 đề tài cấp nhà nước, 4 luận án tiến sỹ và nhiều công trình nghiên cứu khác. Các nghiên cứu đều khẳng định đây là cây thuốc có tác dụng kìm hãm sự phát triển của xơ gan rất rõ rệt thông qua việc ức chế tạo thành các sợi collagen. Với người bệnh xơ gan do nguyên nhân viêm gan virus thì Cà gai leo tỏ ra ưu việt nhất khi nó là dược liệu đầu tiên và duy nhất tới nay được thử nghiệm lâm sàng trên bệnh nhân viêm gan B mạn tính thể hoạt động giúp làm giảm nồng độ virus trong máu, thậm chí ghi nhận trường hợp âm tính với virus, cải thiện nhanh các triệu chứng của bệnh, giảm mức độ xơ gan và giúp phòng ngừa biến chứng xơ gan. Đặc biệt, ngày nay các nhà khoa học còn chứng minh dịch chiết cà gai leo sẽ phát huy công dụng tốt nhất khi được kết hợp với cây Mật nhân. Sự kết hợp kép này sẽ giải pháp hữu hiệu an toàn giúp giải độc gan, giảm sự tiến triển của xơ gan và tăng cường miễn dịch khiến người bệnh khỏe hơn.
Hiện nay đã có nhiều sản phẩm bào chế từ thảo dược Cà gai leo này kết hợp với Mật nhân trên thị trường nhưng TPBVSK Giải độc gan Tuệ Linh là sản phẩm ưu việt hơn cả bởi Giải độc gan Tuệ Linh đã được thử nghiệm tại nhiều trung tâm dược lý, kiểm chứng lâm sàng tại nhiều bệnh viện lớn trên toàn quốc chứng minh là sản phẩm giúp làm chậm sự phát triển của xơ gan, làm thuyên giảm nhanh các triệu chứng của bệnh gan như đau tức hạ sườn, vàng da, mệt mỏi; Hỗ trợ điều trị men gan cao, viêm gan vi rút, nhất là viêm gan vi rút mạn tính thể hoạt động; tăng cường chức năng gan, giải độc của gan, giúp bảo vệ tế bào gan, hạn chế tổn thương gan do rượu, hóa chất độc hại gây nên. Giải độc gan Tuệ Linh được bào chế dạng chiết xuất chuẩn hoá Cà gai leo, Mật nhân dạng viên nén theo hàm lượng hợp lý, với nguồn dược liệu Cà gai leo sạch chuẩn hoá theo tiêu chuẩn quốc tế lớn nhất Việt Nam tại Nghĩa Hành (Quảng Ngãi), Triệu Sơn (Thanh Hoá), Mỹ Đức (Hà Nội), bào chế theo công nghệ hiện đại GMP-WHO nhằm mang lại một giải pháp hỗ trợ điều trị hiệu quả và rất tiện dụng cho người mắc bệnh xơ gan.
Chia sẻ của bác Phạm Thị Lợi 70 tuổi (trú tại P.101 D2A – Phường Phương Mai, Hà Nội) sử dụng TPBVSK Giải độc gan Tuệ Linh đã thoát khỏi căn bệnh xơ gan nguy hiểm:
Xem thêm chia sẻ của bệnh nhân đã chiến thắng viêm gan virus, xơ gan TẠI ĐÂY
Tìm hiểu thêm về sản phẩm Giải độc gan Tuệ Linh hoặc gọi tư vấn về bệnh lý xơ gan 18001190 (miễn cước) – 091 257 1190
Chế độ ăn uống cho người bệnh xơ gan
Để cải thiện tình trạng bệnh ngoài việc điều trị đúng cách người bệnh cần xây dựng chế độ ăn uống khoa học. Dưới đây là một số lưu ý về chế độ ăn cho người bệnh:
Nên ăn gì?
Thực phẩm giàu chất xơ: Chất xơ có vai trò rất quan trọng đối với cơ thể, chúng giúp giải độc các chất độc ở gan và loại bỏ chúng ra khỏi cơ thể giúp cân bằng chất dinh dưỡng cho cơ thể. Những thực phẩm giàu chất xơ phải kể tới như rau xanh, các loại ngũ cốc nguyên hạt, bánh mì không chỉ giúp cải thiện tiêu hóa mà còn giúp làm sạch cơ thể.
Thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất: Nguồn cung cấp vitamin và khoáng chất dồi dào phải kể tới các loại rau củ quả tươi. Dung nạp những thực phẩm thuộc nhóm này giúp cải thiện tình trạng sức khỏe của người bệnh. Nên bổ sung những thực phẩm giàu vitamin A, E, C, B1, B6, B9 và B12 vào thực đơn ăn uống hàng ngày.
Thực phẩm giàu chất Beta-carotene: Phải kể tới cà rốt là nguồn cung cấp beta-carotene dồi dào, đây là chất chống oxy hóa mạnh có tác dugjn bảo vệ gan, chống lại bệnh xơ gan đồng thời giúp loại bỏ các gốc tự do ra khỏi cơ thể.
Thực phẩm giàu Omega-3: Các loại thực phẩm giàu axit béo omega-3 kể tới như cá hồi, cá mòi, cá ngừ, cá thu rất có lợi cho người bệnh xơ gan. Không chỉ tốt cho hệ tiêu hóa mà giúp cỉa thiện tình trạng bệnh xơ gan hiệu quả.
Bổ sung nước mỗi ngày: Cần uống 1,5 – 2 lít nước mỗi ngày giúp cân bằng và đảm bảo lượng nước cần thiết cho các hoạt động của cơ thể, giúp làm mát gan và loại bỏ các chất độc trong cơ thể ra ngoài.
Ngoài ra, người bệnh nên chia 5 – 6 bữa nhỏ/ngày để giúp cơ thể tiêu hóa và hấp thụ tốt hơn. Tránh ăn quá nhiều một bữa tạo gánh nặng cho gan cũng như hệ tiêu hóa.
Không nên ăn gì?
Rượu: Đây là nguyên nhân dẫn tới xơ gan, do đó người bệnh không được khuyến khích sử dụng rượu. Sử dụng rượu khiến gan tích tụ nhiều độc tố, người xơ gan sử dụng rượu bia càng khiến tình trạng bệnh trở nên trầm trọng hơn.
Thực phẩm nhiều chất béo: Các loại đồ ăn chiên xào, thức ăn nhanh, sản phẩm sữa ( bơ, sữa, phô mai…) chứa nhiều chất béo không có lợi cho gan cần được hạn chế. Đặc biệt là nội tạng động vật có chứa nhiều cholesterol gây tích lũy mỡ khiến diễn tiến bệnh xơ gan càng nặng thêm.
Thực phẩm nhiều đường: Người bệnh cần tránh những thực phẩm nhiều đường như kẹo, bánh ngọt, kem, các loại nước đồ uống…để tránh gây tổn hại lên gan.
Thực phẩm có chứa natri: Natri có chứa nhiều trong muối – gia vị được sử dụng rất phổ biến trong chế biến món ăn. Khi sử dụng nhiều thực phẩm có chứa natri khiến cơ thể không thể chuyển hóa hết nhất là những người bị xơ gan. Từ đó dẫn tới tình trạng cơ thể bị tích nước hay sưng phù lên gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe người bệnh. Tốt nhất, người bệnh nên duy trì thói quen ăn nhạt.
Biện pháp phòng ngừa bệnh xơ gan
Với những nguyên nhân gây xơ gan bẩm sinh không thể phòng tránh, nhưng với những nguyên nhân thường gặp có thể phòng tránh được. Để phòng bệnh xơ gan hiệu quả mọi người có thể áp dụng một số biện pháp sau:
- Cần tiêm phòng virus viêm gan B, C, A với người mắc bệnh cần có biện pháp ngăn ngừa lây nhiễm cho những người xung quanh
- Không uống rượu bia, đồ uống có cồn, thuốc lá và các chất kích thích khác
- Có chế độ dinh dưỡng hợp lý, ăn nhiều rau quả và trái cây, chọn các loại ngũ cốc nguyên hạt và đạm nạc, hạn chế dùng chất béo và thực phẩm nhiều dầu mỡ
- Ăn uống cần đảm bảo vệ sinh, không ăn uống ở hàng quán vỉa hè phòng ngừa nhiễm sán lá gan – nguyên nhân gây xơ gan
- Thận trọng khi sử dụng một số thuốc gây hại cho gan như paracetamol. thuốc chống viêm không steroid, thuốc nhóm opioid, các kháng sinh, thuốc kháng histamin,…Sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý sử dụng thuốc điều trị bệnh
- Duy trì cân nặng khỏe mạnh vì lượng mỡ thừa trong cơ thể có thể làm tổn thương gan. Nếu bị thừa cân, béo phì nên bàn với bác sĩ về kế hoạch giảm cân.
