Cà gai leo khô là gì? Dùng sao cho hiệu quả?

Cà gai leo là dược liệu hàng đầu trong việc hỗ trợ điều trị các bệnh lý về gan. Trong đó Cà gai leo khô thường được ưa chuộng vì dễ bảo quản. Vậy Cà gai leo khô là gì? Nên sử dụng như thế nào cho hợp lý? Hãy cùng đọc bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn!

Cà gai leo khô là gì?

Cà gai leo hay cà gai dây, cà vạnh, cà quýnh, cà lù, gai cườm… có tên khoa học là Solanum hainanense Hance Solanaceae. Chúng mọc hoang ở nhiều nơi, từ đồng bằng, trung du cho đến vùng núi.

Thân Cà gai leo nhẵn, hóa gỗ, phân thành nhiều nhánh và thường leo lên thân cây khác hoặc bò dưới mặt đất. Cành phủ lông hình sao và nhiều gai màu vàng. Lá mọc so le hình bầu dục hay thuôn, xẻ thùy không đều, mặt trên có gai, mặt dưới có lông mềm màu trắng. Hoa màu tím nhạt, mọc thành cụm ở nách lá. Quả mọng, hình cầu, khi chín màu đỏ. Hạt hình thận dẹt, màu vàng.

Cà gai leo vốn nổi tiếng với công dụng làm dược liệu với bộ phận sử dụng là rễ, cành và lá. Cà gai leo khô là chính là cà gai leo tươi được phơi khô hoặc sấy khô với ưu điểm dễ bảo quản và sử dụng được lâu hơn. Chính vì vậy, khi cây đã đủ ngày đủ tháng, người dân thường thu hái, đem phơi khô hoặc sấy khô dùng dần.

Công dụng của cà gai leo khô

Cà gai leo từ xa xưa đã được sử dụng rộng rãi trong nhiều bài thuốc khác nhau. Dược liệu này có thể được dùng dưới cả dạng tươi và khô tùy sở thích và nhu cầu từng người. Tuy nhiên, theo dân gian, việc sử dụng Cà gai leo khô có thể giúp phát huy hết dược tính của cây trong việc trị bệnh. Trong khi đó, dùng Cà gai leo tươi lại thiên về tính giải nhiệt, hỗ trợ chăm sóc sức khỏe.

Theo Đông y, Cà gai leo khô tính ấm, độc tính thấp, có tác dụng tán phong thấp, tiêu độc, tiêu đờm, trừ ho, giảm đau, cầm máu. Thường dùng trị cảm cúm, bệnh dị ứng, ho gà, đau lưng, đau nhức xương, thấp khớp, rắn cắn…

Ngoài ra, nhờ chứa các thành phần flavonoid, ancaloit, glycoalkaloid… Cà gai leo khô có thể đem lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt tốt cho gan. Một số công dụng nổi bật bao gồm:

• Giải độc gan, tăng cường chức năng gan: Hoạt chất quý giá glycoalkaloid trong Cà gai leo có tác dụng giải độc và bảo vệ gan, ức chế sự sao chép của virus viêm gan, ngăn ngừa viêm gan virus và xơ gan.
• Hạ men gan, điều trị bệnh gan: Chiết xuất từ Cà gai leo được kiểm chứng có hiệu quả giúp bệnh nhân viêm gan B giảm các triệu chứng lâm sàng của bệnh, hạ men gan, giảm nồng độ virus trong máu.
• Giải rượu: Glycoalkaloid có khả năng hỗ trợ hoạt động của gan trong việc chuyển hóa, đào thải chất ethanol trong rượu bia, làm giảm các triệu chứng do say rượu bia gây ra.

Hướng dẫn nhận biết cà gai leo khô đúng chuẩn

Để chọn được Cà gai leo khô đúng chuẩn, chất lượng tốt, hãy chú ý một số đặc điểm sau đây:

Màu sắc: Cà gai leo khô chất lượng tốt thường có màu nâu, không bị ẩm hay nấm mốc. Nếu có màu xanh hoặc trắng thì rất có thể thành phẩm đã bị pha trộn với các loại cây khác hoặc bị sử dụng hóa chất để tẩy trắng.

Mùi: Cà gai leo khô sẽ có một mùi thơm đặc trưng (kiểu mùi thơm của cây cỏ được phơi khô dưới nắng), không có mùi hôi, ẩm. Nếu ngửi thấy có mùi lạ thì có thể đó là loại hỏng, kém chất lượng.

Vị: Cà gai leo khô có vị đắng nhẹ, hơi chát. Nếu Cà gai leo khô có vị quá đắng, có thể là do bị cháy vì sấy quá kỹ. Trường hợp Cà gai leo khô có vị quá cay hay chát, có thể do bị pha trộn với các loại cây có hình dáng và vị tương tự nhưng không có tác dụng.

Hình dạng: Cà gai leo khô có dạng lá nguyên, không bị nghiền nát hay băm nhỏ. Nếu sản phẩm có dạng bột hoặc sợi rất có thể do bị giảm chất lượng hoặc bị pha trộn với các loại cây khác.

Ngoài ra, để chọn được Cà gai leo khô chất lượng, chỉ nên mua ở những địa chỉ uy tín, có giấy chứng nhận của cơ quan chức năng. Đồng thời phải xem kỹ ngày sản xuất và hạn sử dụng, tránh dùng sản phẩm quá hạn hoặc quá lâu.

Cách bảo quản Cà gai leo khô dùng được lâu

Để Cà gai leo khô sử dụng được lâu mà không bị hư hỏng hay mất đi dược tính, ta cần bảo quản chúng đúng cách. Dưới đây là cách bảo quản hiệu quả, bạn có thể tham khảo:

– Đầu tiên, cần chọn mua Cà gai leo khô tại các địa chỉ uy tín, có chứng nhận của cơ quan nhà nước nhằm tránh mua phải hàng trộn, hàng kém chất lượng. Đồng thời kiểm tra kỹ ngày sản xuất, hạn sử dụng để không mua phải hàng để lâu, quá hạn.

– Thứ hai, Cà gai leo khô phải được để ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp, tránh nhiệt độ quá cao hoặc ẩm ướt. Nên cho Cà gai leo khô vào túi nilon kín hoặc hộp nhựa có nắp đậy để bảo quản được tốt hơn.

– Thứ ba, không để Cà gai leo quá lâu, nên sử dụng trong vòng 6 tháng kể từ ngày mua. Việc để lâu có thể khiến chúng bị mất mùi thơm, mất vị đắng, giảm dược tính, thậm chí là gây ngộ độc nếu chẳng may bị nấm mốc.

– Thứ tư, không nên rửa Cà gai leo trước khi sử dụng vì sẽ làm mất các hoạt chất có trong cây. Chỉ nên rửa khi thấy chúng bị bẩn hoặc bám các vật lạ, tạp chất. Dùng nước sạch rửa và vò nhẹ sau đó phơi hoặc sấy lại cho khô.

– Cuối cùng, tuân thủ theo chỉ dẫn của bác sĩ hoặc thầy thuốc về liều lượng sử dụng Cà gai leo khô. Không nên uống quá nhiều vì có thể gây ra các tác dụng phụ như buồn nôn, chóng mặt, tiêu chảy, đau bụng, dị ứng…

☛ Tìm hiểu thêm: Giá Cà gai leo bao nhiêu?

Cách sử dụng Cà gai leo khô

Dạng sắc nước truyền thống là dạng dễ áp dụng nhất. Bạn chỉ cần mua Cà gai leo khô về hoặc mua dạng tươi về phơi khô và bảo quản nơi thoáng mát về dùng dần.

Nước sắc Cà gai leo có màu nâu vàng cánh gián, mùi thơm dễ chịu, có thể uống hàng ngày, rất hiệu quả trong bồi bổ gan, tăng cường và phục hồi chức năng gan. Cách sắc nước này cũng khá đa dạng, bạn có thể sử dụng các bài thuốc sau:

Bài thuốc 1: Dùng để tăng cường và phục hồi chức năng gan

Những người cần tăng cường và phục hồi chức năng gan có thể dùng Cà gai leo như sau:

• Cà gai leo khô 30g.
• Cà gai leo rửa sạch, sau đó sắc với 1l nước, đun nhỏ lửa khoảng 10p thì ngừng.
• Có thể phối hợp Cà gai leo với các dược liệu khác để tăng cường hiệu quả.

Bài thuốc 2: Kết hợp Cà gai leo và Mật nhân chữa viêm gan virus

• Cà gai leo, Xạ đen mỗi vị 30g, rễ cây Mật nhân 10g.
• Các vị thuốc đem đi rửa sạch, sắc với 1.5 lít nước, uống trong ngày.
• Nước sắc có mùi thơm nhẹ, vị hơi đắng (do rễ cây mật nhân), nhưng lại rất đễ uống. Bệnh nhân viêm gan virus B có thể sắc uống hàng ngày thay nước lọc.

Bài thuốc 3: Kết hợp Cà gai leo và giảo cổ lam điều trị gan nhiễm mỡ

• Cà gai leo 30g, Giảo cổ lam 30g.
• Dược liệu được rửa sạch, hãm với 1l nước.
• Dùng kiên trì hàng ngày để đạt công dụng tốt trong hạ men gan hỗ trợ điều trị gan nhiễm mỡ.

☛ Xem thêm: Cách phân biệt cây Cà gai leo chuẩn từ chuyên gia dược liệu

Mua Cà gai leo khô ở đâu?

Cà gai leo khô ngày càng được nhiều người biết đến và sử dụng rộng rãi, ta có thể dễ dàng mua dược liệu này tại các hiệu thuốc Đông y hay thậm chí là các trang thương mại điện tử.

Tuy nhiên, do nhu cầu cao dẫn đến tình trạng thu hái ồ ạt nên trữ lượng Cà gai leo trong tự nhiên ngày càng khan hiếm. Kéo theo đó, vì lợi nhuận nên nhiều người đã trà trộn sản phẩm kém chất lượng, thậm chí làm giả Cà gai leo.

Để đảm bảo sức khỏe, an toàn và tận dụng được tối đa lợi ích của dược liệu, chỉ nên mua Cà gai leo khô có nguồn gốc rõ ràng và được bán tại những cơ sở uy tín. Điều này sẽ giúp đảm bảo rằng bạn nhận được sản phẩm chất lượng. Đồng thời những cơ sở uy tín cũng thường có sự tư vấn, hỗ trợ sau bán hàng tốt hơn, đem lại sự yên tâm khi sử dụng.

Nếu gặp khó khăn trong việc chọn mua Cà gai leo khô thì bạn đừng bỏ qua sản phẩm Cao khô Cà Gai leo Tuệ Linh.