Viêm gan B ( HBV) là một bệnh không có tính di truyền nhưng có tính lây nhiễm rất mạnh. Vì thế, nếu như chưa được tiêm vắc xin và không có biện pháp phòng bệnh thì nguy cơ lây nhiễm bệnh rất cao nhất là đối với trẻ nhỏ.
1- Viêm gan B có tính lây nhiễm cao và không di truyền
Viêm gan B là loại bệnh nguy hiểm âm thầm phá hủy lá gan. Đa số những người bị nhiễm viêm gan B đều không biết mình bị bệnh nên rất dễ lây nhiễm virus sang người khác đặc biệt là rất dễ lây truyền cho trẻ nhỏ.
Có rất nhiều người lầm tưởng HBV có tính di truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Tuy nhiên, bệnh Viêm gan virus B không có tính di truyền mà chỉ có tính lây nhiễm cao khi có bố hoặc mẹ nhiễm HBV mà không biết cách phòng bệnh cho trẻ .
Ảnh: Cần biết cách phòng bệnh HBV để hạn chế nguy cơ lây nhiễm cho trẻ.
Trong giai đoạn mang thai, rất hiếm xảy ra lây truyền HBV từ mẹ sang con (<2%). Virus Viêm gan B lây truyền từ mẹ sang con chủ yếu trong thời gian sinh đẻ nguyên nhân là do:
- Bình thường máu mẹ và máu con không tiếp xúc trực tiếp với nhau mà chỉ trao đổi chất tại bánh nhau. Ở thời điểm này, các cơn co thắt tử cung khiến cho các mạch máu tại bánh nhau cũng bị co thắt có thể giúp máu mẹ tiếp xúc trực tiếp với máu con.
- Trẻ chui qua ống âm đạo của mẹ có thể bị nhiễm HBV từ dịch nhầy âm đạo
- Ngoài ra, virus Viêm gan B truyền sang trẻ khi tiếp xúc trực tiếp với người bị nhiễm trong gia đình, người chăm sóc qua tiếp xúc trực tiếp với vết xước, chảy máu.
2- Sự nguy hiểm khi trẻ sơ sinh bị nhiễm Viêm gan B
Mức độ nguy hiểm khác nhau tùy theo từng thời gian mang thai của người mẹ.
- Ở Thời kỳ đầu: Nếu người mẹ bị bệnh viêm gan B thì trong 3 tháng đầu thai kỳ tỷ lệ mẹ truyền mầm bệnh cho con khoảng 1%.
- 3 tháng giữa của thai kỳ: Tỷ lệ lây nhiễm lên tới 10%.
- 3 tháng cuối: Tỷ lệ lây nhiễm cho con lên tới 60 – 70%.
Trẻ sơ sinh bị nhiễm virus viêm gan B từ người mẹ mang bệnh là nguyên nhân hàng đầu gia tăng tỷ lệ nhiễm HBV hiện nay. Từ 5- 7% số trẻ bị nhiễm virus viêm gan B từ người mẹ có thể trở thành viêm gan cấp tính.
Số trẻ sơ sinh bị viêm gan cấp tính thường không có triệu chứng lâm sàng điển hình mà hầu hết là biểu hiện bệnh không rõ ràng. Một số trẻ có thể có triệu chứng như : bú kém, vàng da, nước tiểu vàng.
Người ta cũng thấy rằng có tới 50% số trẻ sơ sinh bị viêm gan B từ người mẹ có thể trở thành viêm gan mạn tính và có nguy cơ bị xơ gan lúc trưởng thành, thậm chí ung thư gan.
3- Biện pháp phòng chống HBV cho trẻ
3.1 – Về phía người mẹ:
Người nhiễm HBV nếu muốn có con thì cần đến gặp các bác sĩ chuyên khoa để được khám bệnh, chẩn đoán tình trạng bệnh. Từ đó đưa ra được phương án tốt nhất. Xét nghiệm kiểm tra HBsAg trong huyết thanh vào tháng thứ 6 của thai kỳ.
- Nếu HBsAg (+) dương tính, để đánh giá mức độ truyền bệnh có thể tiến hành xét nghiệm bổ sung HBeAg hoặc ADN và Anti-HBe.
- Nếu HBsAg (-) âm tính thì nên tiêm phòng cho mẹ vì vaccine này không chống chỉ định với phụ nữ có thai và cho con bú.
3.2 – Về phía trẻ:
- Tiêm vacxin viêm gan B cho trẻ sơ sinh trong vòng 24h sau khi sinh là cách tốt nhất để phòng lây truyền viêm gan B từ mẹ sang con. Mũi 1 sau khi sinh, mũi 2 khi trẻ 1 tháng tuổi, mũi 3 khi trẻ được 6-12 tháng, sau 15 năm tiêm nhắc lại.
- Nguyên Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ trung ương GS- TS Nguyễn Trần Hiển cho biết: “Việc tiêm vắc-xin viêm gan B cho trẻ trong vòng 24 giờ sau sinh là rất quan trọng. Điều này sẽ làm giảm lây nhiễm virus viêm gan B từ mẹ sang con từ 85%-90%. Nếu trẻ tiêm vắc-xin viêm gan B trong thời điểm 7 ngày sau sinh thì khả năng phòng lây nhiễm từ mẹ sang con chỉ đạt 50%-57% nếu càng tiêm muộn tỉ lệ này càng giảm dần”
