Cà gai leo có tác dụng gì, Uống nhiều có tốt không?

Cà gai leo là dược liệu hàng đầu cho người có bệnh lý về gan và đã được nhiều công trình nghiên cứu chứng minh. Hiện nay có rất nhiều người sử dụng Cà gai leo mỗi ngày vì nghĩ là nó có nhiều lợi ích với sức khỏe. Tuy nhiên cụ thể tác dụng của cây thuốc này là gì, sử dụng nhiều có tốt không, dùng bao nhiêu là đủ ?

Cà gai leo chữa bệnh gì tác dụng ra sao ?

Từ xưa, Cà gai leo được sử dụng trong điều trị bệnh lý về gan, giải độc gan, giải độc rượu bia. Ngày nay, một số nghiên cứu đã tìm thấy trong cây dược liệu này có chứa nhiều hoạt chất quý như flavonoid, ancaloit, glycoalkaloid,.. với khả năng bảo vệ gan và nhiều công dụng với sức khỏe.

Một số tác dụng của Cà gai leo có thể kể đến như:

Tăng cường chức năng gan, thải độc gan

Các hoạt chất ancaloit, glycoalkaloid,.. trong Cà gai leo có khả năng chống oxy hóa, bảo vệ gan, ngăn chặn sự tổn thương và hủy hoại tế bào gan, làm giảm men gan. Ngoài ra chúng cũng thúc đẩy đào thải độc tố và kích thích tái sinh tế bào gan, cải thiện chức năng gan, giúp gan làm việc hiệu quả hơn.

Theo ghi nhận trong luận án tiến sĩ y học của Nguyễn Phúc Thái năm 1998 (được hướng dẫn bởi PGS.TS. Nguyễn Khắc Hải và GS.TS Nguyễn Phúc Hưng), chiết xuất từ cây Cà gai leo có hiệu quả đáng kể trong việc bảo vệ gan khỏi độc tính của TNT. Điều này thể hiện qua việc ngăn chặn tổn thương tế bào gan, kiểm soát sự gia tăng trọng lượng gan do nhiễm chất độc TNT và giảm thiểu dấu hiệu tổn hại gan trên mẫu vi thể.

Hỗ trợ điều trị bệnh gan

Cà gai leo thường được dùng làm thuốc chữa bệnh gan, đặc biệt là bệnh lý viêm gan B mãn tính thể hoạt động. Theo đó, Hoạt chất glycoalcaloid được tìm thấy trong Cà gai leo đã được chứng minh có khả năng hỗ trợ trong điều trị viêm gan do virus, bao gồm cả viêm gan B.

Cụ thể, chúng có khả năng ngăn chặn sự sao chép, làm âm tính virus viêm gan B, phòng chống viêm gan, đồng thời ức chế mạnh sự phát triển của xơ gan, làm giảm mức độ xơ gan ở giai đoạn đầu. Việc sử dụng Cà gai leo còn được biết đến với khả năng cải thiện hệ thống miễn dịch và giảm triệu chứng của bệnh viêm gan.

Trong một nghiên cứu tiến sĩ Y học của bác sĩ Trịnh Thị Xuân Hòa tại Bệnh viện Quân Y 103 (năm 1999), khi xem xét về tác dụng thực tế của Cà gai leo trong điều trị bệnh gan đã ghi nhận: sau 2 tháng sử dụng Cà gai leo, bệnh nhân đã có sự cải thiện rõ rệt về các triệu chứng viêm gan như da vàng, mệt mỏi, chán ăn… Đặc biệt, sau 3 tháng, nồng độ virus trong máu cũng giảm đáng kể.

Giải độc rượu bia

Từ xa xưa, người dân thuộc miền núi phía Tây Bắc nước ta đã dùng Cà gai leo để giải rượu, chống say, chống đau đầu vì rượu. Hoạt chất glycoalkaloid trong Cà gai leo không chỉ tốt cho gan mà còn có khả năng hỗ trợ gan trong quá trình chuyển hóa, đào thải ethanol – chất gây hại có trong rượu bia.

Theo ghi chép trong cuốn “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam ” của tác giả cố GS.TS. Đỗ Tất Lợi, cà gai leo có công dụng chống say do rượu cực mạnh. Theo đó, trước khi uống rượu, nếu nhai và ngậm rễ Cà gai leo thì có thể uống nhiều rượu hơn bình thường. Ngoài ra, sau khi uống rượu, chỉ cần dùng một lượng Cà gai leo khô vừa đủ, đem sắc uống sẽ mau chóng tỉnh táo, không còn nhức đầu, mệt mỏi.

Người ta cũng thực hiện một thử nghiệm nhỏ, dùng Cà gai leo sao vàng, ngâm với rượu qua đêm, đến hôm sau vị rượu đã nhạt đi nhiều, nồng độ cồn trong rượu cũng giảm thấp. Điều này cho thấy Cà gai leo có thể phá giải độc cồn, từ đó giải rượu, làm giảm triệu chứng do say rượu bia gây ra.

☛ Tìm hiểu thêm: Lịch sử các đề tài nghiên cứu về Cà gai leo

Ức chế một số loại tế bào ung thư

Trong Cà gai leo có chứa nhiều hoạt chất có khả năng oxy mạnh, có thể bảo vệ các tế bào của cơ thể khỏi tác động của gốc tự do.

Theo nghiên cứu của TS Nguyễn Thị Bích Thu và cộng sự, dịch chiết toàn phần từ cây Cà gai leo và Glycoalcaloid đều có khả năng chống oxy hóa hữu hiệu, lần lượt là 47,5% và 38,1%.

Công trình nghiên cứu này cũng chỉ ra rằng dịch chiết Cà gai leo có thể ức chế một số loại tế bào ung thư do virus gây ra, bao gồm tế bào ung thư gan (Hep 3B, PLC/PRF) và ung thư cổ tử cung. Hơn nữa, nó cũng có khả năng ức chế gen gây ung thư liên quan đến virus.

Chữa tê thấp, đau lưng, nhức mỏi

Các thử nghiệm lâm sàng cho thấy các thành phần Solamnia A (có nhiều trong rễ Cà gai leo) và Solamnia B (có nhiều trong thân lá Cà gai leo) có khả năng giảm đau và chống viêm rõ rệt nên có thể cải thiện tình trạng đau nhức xương khớp, viêm khớp, nhức mỏi. Ngoài ra, theo quan điểm y học cổ truyền, Solamin có tính bình, không gây cảm giác nóng hay lạnh, có thể cân bằng thể nhiệt nên rất tốt cho người bệnh thấp khớp.

Một số công dụng khác

Cà gai leo cũng được biết đến và sử dụng với những công dụng khác như:

• Chữa cảm cúm: Thành phần flavonoid và alkaloid trong Cà gai leo có khả năng kháng viêm, kháng khuẩn hiệu quả, đồng thời làm tăng sức đề kháng cho cơ thể nên có thể làm giảm các triệu chứng cảm cúm.
• Chữa rắn cắn: Các hoạt chất trong Cà gai leo có khả năng chống viêm, giảm đau, loại bỏ độc tố nên còn được dân gian dùng để cấp cứu trong trường hợp bị rắn cắn.
• Chữa ho gà: Các alkaloid, tinh bột và lượng flavonoid dồi dào trong Cà gai leo có công dụng kháng khuẩn, chống viêm hiệu quả nên dược liệu này còn được dùng để chữa trị ho gà.
• Chữa hen suyễn: Chiết xuất từ cây Cà gai leo có khả năng ổn định tế bào mast – loại tế bào nắm giữ vai trò quan trọng trong việc tạo ra các hóa chất trung gian gây co thắt đường thở trong bệnh hen phế quản, từ đó cải thiện tình trạng bệnh.

Uống cà gai leo nhiều có tốt không?

Cà gai leo là thảo dược có nhiều tác dụng tốt cho gan. Tuy nhiên, câu hỏi “uống nhiều cà gai leo có tốt không?” lại là mối quan tâm của rất nhiều người. Cà gai leo là dược liệu lành tính, có nhiều tác dụng tuyệt vời nếu sử dụng đúng liều như:

• Hỗ trợ bảo vệ tế bào gan, giảm tổn thương do rượu bia.
• Giúp hạ men gan, cải thiện tình trạng vàng da, mệt mỏi.
• Tăng cường khả năng đào thải độc tố, nâng cao sức đề kháng.

Việc lạm dụng cà gai leo không những không giúp gan khỏe hơn mà còn có thể gây phản tác dụng. Một số ảnh hưởng thường gặp khi uống quá liều:

• Rối loạn tiêu hóa: Gây đầy bụng, khó tiêu, buồn nôn.
• Giảm hấp thu dinh dưỡng: Dùng nhiều trong thời gian dài khiến cơ thể khó hấp thu một số vitamin và khoáng chất.
• Nguy cơ ngộ độc: Các tài liệu y học cổ truyền ghi nhận uống trên 100g cà gai leo khô/ngày có thể gây ngộ độc nhẹ, đặc biệt ở người có cơ địa nhạy cảm.

Vì vậy, có thể uống nước cà gai leo thường xuyên mỗi ngày thay cho các loại nước uống thông thường nhưng cần sử dụng đúng và đủ liều cho từng trường hợp mục tiêu bệnh lý.

• Người trưởng thành: 20–30g cà gai leo khô/ngày, sắc uống 2 – 3 lần, sử dụng để bảo vệ sức khỏe, tăng cường chức năng gan.
• Trường hợp chữa bệnh gan có thể dùng khoảng 100g hàng ngày đồng thời kết hợp với các dược liệu khác như Mật nhân, Diệp hạ châu, Giảo cổ lam… để nâng cao hiệu quả điều trị.
• Với trà túi lọc: 2 – 3 túi/ngày.
• Với viên nén hoặc viên nang: tuân theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

Những đối tượng không nên uống nhiều cà gai leo

Mặc dù an toàn với phần lớn người trưởng thành, một số đối tượng cần thận trọng hoặc hạn chế sử dụng:

• Phụ nữ mang thai và cho con bú: Hiện nay chưa có nhiều nghiên cứu lâm sàng chứng minh độ an toàn của cà gai leo đối với thai kỳ và trẻ sơ sinh. Do đó, phụ nữ mang thai và đang cho con bú chỉ nên dùng khi có chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa.
• Trẻ em dưới 6 tuổi: Hệ tiêu hóa và chức năng gan của trẻ nhỏ chưa hoàn thiện, việc sử dụng cà gai leo có thể khiến bé gặp tình trạng đầy bụng, tiêu chảy hoặc khó hấp thu dinh dưỡng
• Người huyết áp thấp: Một số nghiên cứu cho thấy cà gai leo có tác dụng hạ huyết áp nhẹ. Với những người vốn có huyết áp thấp, uống nhiều sẽ dễ gây hoa mắt, chóng mặt, mệt mỏi.
• Người đang dùng thuốc tây: Cà gai leo có thể gây tương tác với một số loại thuốc, làm giảm hoặc tăng tác dụng của thuốc. Đặc biệt là thuốc điều trị viêm gan, thuốc chống đông máu.

Sử dụng Cà gai leo như thế nào để hiệu quả?

Tùy trường hợp cụ thể và mục đích sử dụng, cách dùng Cà gai leo sẽ khác nhau ở từng người. Dưới đây là một số cách dùng tham khảo:

Sắc uống Cà gai leo

Đây là cách sử dụng Cà gai leo đơn giản và phổ biến nhất. Cách làm như sau:

• Chuẩn bị: Thân lá và rễ cây cà gai leo khô 50 – 60g (liều dùng 1 ngày cho 1 người)
• Rửa sạch dược liệu
• Đổ nước vào và đun sôi
• Khi sôi vặn nhỏ lửa 10 phút
• Chắt nước thuốc uống hàng ngày thay nước lọc.

Hãm nước Cà gai leo

Với cách hãm nước Cà gai leo, ta sẽ tiết kiệm được nhiều thời gian khi sử dụng.

• Cà gai leo rửa sạch, trụng qua một lần nước sôi, cho vào bình giữ nhiệt
• Thêm lượng nước đủ dùng vào hãm trong 30 phút
• Dùng uống hàng ngày và nên uống nước còn ấm.

Dùng Cà gai leo dạng viên

Phương pháp này khá tiện lợi, dễ dàng bảo quản và không mất thời gian chế biến, phù hợp khi mang đi xa. Đặc biệt là dạng viên được chiết xuất dưới dạng cao khô với hàm lượng hoạt chất được tính toán vừa đủ nên thường đạt được hiệu quả tốt hơn.

Hiện nay, trên thị trường sản phẩm viên uống Cà gai leo Tuệ Linh được chuyên gia và người dùng đánh giá cao trong việc bảo vệ và phục hồi tế bào gan, tăng cường chức năng gan, giảm men gan trong các trường hợp bị viêm gan virus, xơ gan, men gan cao, mẩn ngứa, mề đay, gan bị tổn thương do dùng nhiều bia rượu, hóa chất,…

Dùng cà gai leo và mật nhân

Cà gai leo và Mật nhân đều rất tốt cho gan. Sự kết hợp của hai dược liệu này được xem là bài thuốc hữu hiệu giúp điều trị các bệnh về gan, giải độc gan, tăng cường chức năng gan.

Bài thuốc hỗ trợ điều trị bệnh viêm gan B (theo lương y Hà Văn Tiêu – Chủ tịch hội đông y TP. Hà Nội) như sau:

• Chuẩn bị: Cà gai leo 30g, rễ Mật nhân 10g, Xạ đen 30g
• Rửa sạch dược liệu, cho vào ấm sắc với 1.5 lít nước hoặc hãm với 1 lít nước sôi, uống trong ngày
• Uống hàng ngày để đạt được hiệu quả.

Ngoài ra sự kết hợp giữa Cà gai leo và Mật nhân cũng xuất hiện ở sản phẩm Giải độc gan Tuệ Linh plus. Đây là sản phẩm tiên tiến được 89% người bệnh gan đánh giá tốt.

Cà gai leo kết hợp Giảo cổ lam

Sự kết hợp giữa Cà gai leo và Giảo cổ lam có tác dụng hạ men gan, điều trị gan nhiễm mỡ khá hiệu quả. Cách dùng như sau:

• Chuẩn bị: Cà gai leo và Giảo cổ lam mỗi vị 30g.
• Hãm với 1 lít nước uống trong ngày.
• Kiên trì sử dụng để đạt hiệu quả.

Lời khuyên từ chuyên gia khi sử dụng cà gai leo

Các chuyên gia y tế đưa ra một số lời khuyên quan trọng sau:

Không nên lạm dụng

Nhiều người cho rằng uống càng nhiều cà gai leo thì gan càng khỏe, tuy nhiên đây là quan niệm sai lầm. Trên thực tế, việc dùng quá liều không những không tăng thêm hiệu quả mà còn có thể gây tác dụng ngược, khiến hệ tiêu hóa bị ảnh hưởng hoặc làm giảm khả năng hấp thu dưỡng chất.

Do đó, cần tuân thủ liều khuyến nghị 20 – 30g/ngày để bảo vệ gan và tối đa khoảng 100g/ngày trong các phác đồ hỗ trợ điều trị, có sự theo dõi của chuyên gia.

Kết hợp với lối sống lành mạnh

Cà gai leo không phải là “thần dược” có thể thay thế cho chế độ sinh hoạt khoa học. Để đạt hiệu quả tốt nhất trong việc bảo vệ gan, người bệnh cần:

• Hạn chế rượu bia và thuốc lá nguyên nhân hàng đầu gây hại gan.
• Ăn nhiều rau xanh, trái cây và thực phẩm giàu chất xơ để hỗ trợ quá trình thải độc.
• Duy trì thói quen tập thể dục đều đặn, giúp tăng cường lưu thông máu và giảm mỡ gan.
• Sự kết hợp giữa cà gai leo và một lối sống khoa học mới thực sự mang lại lợi ích bền vững cho sức khỏe gan.

Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng lâu dài

Với những người đang mắc các bệnh lý gan nặng (viêm gan B, xơ gan, men gan cao kéo dài) hoặc đang sử dụng thuốc Tây y, việc tự ý dùng cà gai leo có thể dẫn tới tương tác bất lợi. Do đó, cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để được hướng dẫn về liều lượng, thời gian dùng và cách kết hợp an toàn.

Tóm lại:

Trên đây là bài viết về công dụng và hướng dẫn cách sử dụng phổ biến của cây Cà gai leo. Nếu bạn thấy bài viết này hữu ích, hãy Like hoặc Share để chúng tôi có động lực chia sẻ kiến thức mỗi ngày. Nếu bạn còn bất kỳ câu hỏi nào khác về bệnh gan. Gọi cho chúng tôi theo số hotline: 1800.1190 để được chuyên gia tư vấn.

Nguồn tham khảo:

https://vnexpress.net/giai-doc-gan-bang-thao-duoc-duoc-nhieu-nguoi-ua-chuong-3734669.html