Nguyên nhân gây bệnh viêm gan A

Nguyên nhân gây viêm gan A là do virus viêm gan A xâm nhập và tấn công tế bào gan dẫn tới viêm. Bệnh lý này có liên quan mật thiết tới vệ sinh cá nhân, vệ sinh thực phẩm và vệ sinh môi trường. Virus viêm gan A dễ lây nhiễm qua đường tiêu hóa, trong môi trường có tiêu chuẩn vệ sinh kém khả năng cao bùng phát thành dịch.

Con đường lây nhiễm chủ yếu của virus viêm gan A là qua đường tiêu hóa (phân – miệng). Khi nuốt phải đồ ăn, thức uống đã nhiễm phân của người bệnh được xem là con đương lây truyền phổ biến nhất. Ngoài ra, bạn cũng có thể nhiễm bệnh khi tiếp xúc ăn uống với người nhiễm bệnh, ăn thực phẩm sống có vỏ (tôm, cua, sò…) từ các nguồn nước bị nhiễm bẩn, hoặc tiếp xúc gần với người bệnh. Cụ thể, một số nguyên nhân làm tăng nguy cơ nhiễm viêm gan A như:

• Thường xuyên du lịch ở vùng có tỷ lệ lưu hành virus viêm gan A cao.
• Sử dụng thức ăn không đảm bảo vệ sinh, có mang virus viêm gan A hoặc người chế biến bị nhiễm virus viêm gan A, không tuân thủ quy trình rửa tay đúng cách trước khi chạm vào thức ăn.
• Dùng chung thức ăn, sử dụng chung đồ sinh hoạt cá nhân (vật dụng ăn uống, khăn mặt, khăn tắm, chậu, bàn chải đánh răng…) với người bệnh viêm gan A.
• Virus viêm gan A cũng có thể lây qua đường tình dục nếu tiếp xúc với vùng hậu môn của bất cứ người nào mắc bệnh.
• Sử dụng nguồn nước nhiễm virus viêm gan A.
• Tiếp xúc gần với người nhiễm bệnh, ngay cả khi họ chưa có triệu chứng.
• Ngoài ra, virus cũng có thể lây truyền qua đường máu, nhưng khả năng lây lan theo con đường này rất thấp vì có rất ít virus viêm gan A tồn tại trong máu của người bệnh.

Đồ ăn sống, không đảm bảo vệ sinh dễ mang virus viêm gan A gây bệnh.

Xem thêm chi tiết: Viêm gan A có lây không và lây như thế nào?

Những ai có nguy cơ bị nhiễm bệnh viêm gan A?

Virus viêm gan A dễ lây lan nên bất kỳ ai chưa được tiêm phòng viêm gan A đều có thể nhiễm bệnh. Tuy nhiên, đối tượng mắc bệnh thường gặp nhất là trẻ em từ 5 – 14 tuổi. Ngoài ra, các đối tượng dễ mắc viêm gan A phải kể tới:

• Người sinh sống, làm việc hay du lịch ở nơi có tỷ lệ người mắc bệnh cao.
• Người làm nghề giữ trẻ tại các trung tâm chăm sóc trẻ em.
• Sống cùng nhà với người bệnh mắc viêm gan A.
• Dùng ma túy trái phép.
• Dương tính với HIV.
• Mắc chứng rối loạn đông máu

Tuy nhiên, không có các yếu tố nguy cơ trên không đồng nghĩa với việc không thể lây nhiễm virus viêm gan A. Đặc biệt, người bệnh cần thăm khám càng sớm càng tốt nếu có dấu hiệu của viêm gan A hoặc nghi ngờ bản thân đã tiếp xúc với virus viêm gan A gần đây nhưng chưa có triệu chứng.

Đọc chi tiết: Các dấu hiệu nhận biết viêm gan A sớm nhất

Cách phòng tránh bệnh viêm gan A

Hiện nay, bệnh viêm gan A vẫn chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu. Do đó, các biện pháp phòng bệnh có ý nghĩa rất quan trọng. Đặc biệt, viêm gan A hoàn toàn có thể phòng ngừa bằng cách tiêm vacxin. Tiêm đủ liều sẽ giúp cơ thể chống lại virus. Các cơ quan y tế khuyến cáo nên tiêm chủng viêm gan A cho:

• Trẻ em trên 1 tuổi.
• Người thường xuyên đi du lịch hoặc sinh sống tại khu vực có lưu hành viêm gan A từ trung bình tới cao.
• Người bị viêm gan B, C và những người có bệnh lý viêm gan mạn tính.
• Người làm việc trong môi trường dễ bị nhiễm bệnh như làm việc ở bếp ăn tập thể, nhà hàng, làm việc liên quan tới vắc xin viêm gan A trong phòng thí nghiệm…
• Quan hệ đồng giới ở nam.
• Có tiền sử rối loạn đông máu.
• Tiếp xúc trực tiếp với người nhiễm bệnh.
• Người vô gia cư.
• Người nghiện thuốc.
• Những người tiến triển nặng nếu nhiễm HAV.

Tiêm vacxin phòng viêm gan A là cách phòng bệnh tốt nhất.

Ngoài ra, nhằm hạn chế khả năng lây nhiễm virus viêm gan A, bạn cần thực hiện:

• Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và nước ấm trước khi ăn và chế biến thức ăn, sau khi đi vệ sinh.
• Thực hiện ăn chín, uống sôi, hạn chế ăn ngoài hàng.
• Đảm bảo vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường và nguồn nước.
• Gọt vỏ các loại trái cây và củ quả tươi trước khi ăn.
• Xử lý tốt phân và chất thải của người bệnh.
• Không sử dụng chung đồ sinh hoạt cá nhân như vật dụng ăn uống, khăn tắm, khăn mặt, bàn chải đánh răng, các loại xô chậu… với người bệnh.
• Cần cải thiện chất lượng môi trường sống, đảm bảo vệ sinh chính là biện pháp ngăn chặn viêm gan A bùng phát thành dịch lớn.

Nguyên nhân, triệu chứng của bệnh viêm gan A

Trước khi tìm hiểu cách chữa viêm gan A hiệu quả thì chúng ta nên biết nguyên nhân và triệu chứng của căn bệnh này. Viêm gan A do chủng virus viêm gan A gây ra và căn bệnh này lây nhiễm chủ yếu qua đường tiêu hóa. Người bệnh mắc viêm gan A hầu như là do ăn uống không hợp vệ sinh, sống ở những nơi bị ô nhiễm nguồn nước, nguồn đất.

Khi bị mắc bệnh, một số trường hợp không hề có dấu hiệu, triệu chứng lâm sàng rõ rệt. Nhìn chung, virus viêm gan A sẽ tồn tại từ khoảng 2-3 tuần trước khi các triệu chứng xuất hiện. Triệu chứng của bệnh thường dễ nhầm với bệnh cúm đường ruột và thường xảy ra một cách đột ngột, bao gồm các triệu chứng điển hình sau:

– Mệt mỏi: virus tấn công làm chức năng giải độc của gan kém đi, chất độc không được đào thải hết bị tồn ứ lại làm cơ thể thấy mệt mỏi, khó chịu.

– Rối loạn tiêu hóa: Gan đảm nhiệm một phần vai trò trong tiêu hóa thức ăn nên khi bị nhiễm virus viêm gan A, chức năng này cũng bị giảm sút, người bệnh có thể gặp tình trạng táo bón hoặc tiêu chảy, đau bụng nhẹ, buồn nôn, nôn, chán ăn…

Các triệu chứng điển hình của viêm gan A

– Sốt nhẹ: Khi gan bị viêm, lượng bạch cầu trong máu sẽ tăng cao để chống chọi lại tác nhân lạ xâm nhập vào cơ thể nên người bệnh có thể bị sốt nhẹ.

– Biểu hiện ngoài da: Chất độc tích tụ phát tán qua da gây mụn nhọt, ngứa da. Trong trường hợp nếu  nồng độ bilirubin trong máu tăng cao thì người bệnh sẽ bị vàng da, vàng mắt.

– Nước tiểu màu vàng: Lượng bilirubin đào thải qua thận nên người bệnh có thể gặp dấu hiệu nước tiểu có màu vàng đậm.

– Đau cơ, đau khớp: Triệu chứng này không thường xuyên xuất hiện và chỉ có khoảng 10% trường hợp viêm gan A gặp phải. Đau cơ, khớp xuất hiện ám chỉ có thể bệnh đã chuyển sang giai đoạn muộn.

Nếu như có 3-4 triệu chứng kể trên thường xuyên xuất hiện thì bạn nên đến bệnh viện để khám và làm các xét nghiệm cần thiết bệnh viêm gan A.

>> Xem chi tiết: Dấu hiệu nhận biết viêm gan A nhanh nhất

Cách chữa viêm gan A hiệu quả nhất

Viêm gan A thường không dẫn tới mạn tính. Khi cơ thể bị nhiễm virus viêm gan A thì ngay lập tức hệ thống miễn dịch sẽ được thiết lập để loại bỏ các tác nhân gây hại, do vậy mà người bệnh viêm gan A hầu như chỉ mắc một lần duy nhất trong đời và thường không bị tái phát.

Viêm gan A cũng không phải là căn bệnh khó chữa mặc dù hiện nay chưa có thuốc đặc hiệu cho bệnh. Viêm gan A chỉ cần điều trị tại nhà là có thể khỏi bằng cách thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt, đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng để tăng cường hệ miễn dịch, tăng đào thải virus, tránh tổn thương gan vĩnh viễn và đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng. Cụ thể như sau:

– Chế độ dinh dưỡng hợp lý: Nên có một chế độ ăn uống với lượng calo cao, giàu protein, bổ sung chất xơ, ăn thức ăn đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, tươi sạch. Thay đổi chế độ ăn chính là điều kiện tiên quyết để đẩy lùi bệnh một cách nhanh chóng.

Chữa viêm gan A chỉ cần thay đổi chế độ sinh hoạt, ăn uống là khỏi

– Sinh hoạt, nghỉ ngơi hợp lý: Người bệnh không nên căng thẳng, tránh làm việc mất quá nhiều sức lực, nên dành thời gian nghỉ ngơi nhiều hơn, ngủ đủ giấc mỗi ngày 7 – 8 tiếng và cố gắng tập thể dục thể thao, vận động hàng ngày để tăng sức đề kháng. Người bệnh cần tránh tuyệt đối thuốc lá, rượu bia, chất kích thích vì chúng có thể làm tổn thương gan, khiến bệnh lâu khỏi.

Ngay sau khi được chẩn đoán mắc viêm gan A, người bệnh cần thông báo cho bác sỹ biết các loại thuốc đang uống. Dựa vào đó, bác sĩ sẽ chỉ định thay đổi thuốc hoặc ngừng uống những loại thuốc này để đảm bảo không gây ra tổn thương gan.

Cùng với cách chữa viêm gan A hiệu quả theo phác đồ của bác sỹ ở trên thì người bệnh có thể tham khảo sử dụng thêm sản phẩm giúp tăng cường chức năng gan, giải độc gan, bảo vệ tế bào gan hiệu quả như TPBVSK Giải độc gan Tuệ Linh. Giải độc gan Tuệ Linh là sản phẩm có sự kết hợp chuẩn hóa Cà gai leo và Mật nhân, được nghiên cứu chuyên sâu tại nhiều bệnh viện, trung tâm dược lý uy tín khẳng định là sản phẩm:

• Tăng cường chức năng của gan trong các trường hợp bị viêm gan virus, men gan cao, xơ gan.
• Hỗ trợ điều trị bệnh viêm gan virus, men gan cao, giúp làm chậm sự phát triển của xơ gan.
• Làm thuyên giảm nhanh các triệu chứng của bệnh gan như đau tức hạ sườn, vàng da, mệt mỏi.
• Tăng cường chức năng giải độc của gan, giúp bảo vệ tế bào gan, hạn chế tổn thương gan.

Vì thế, người bệnh có thể tham khảo sử dụng Giải độc gan Tuệ Linh để giúp tình trạng bệnh của mình tiến triển tốt hơn.

>> Xem thêm: Mách bạn 8 thảo dược chữa viêm gan A tốt nhất

Viêm gan A có lây không?

Viêm gan virus A được y học nhận định là tình trạng lá gan bị viêm do virus HAV tấn công và gây nên. Người mắc viêm gan A có thể đang sinh hoạt bình thường, cuộc sống rất khỏe mạnh, ăn uống ngon miệng nhưng bỗng dưng lại thấy mệt mỏi, vàng da, tiêu chảy, đau bụng… là những dấu hiệu điển hình của bệnh gan nói chung và bệnh viêm gan A nói riêng. Bên cạnh đó, người nhiễm virus viêm gan A còn có những triệu chứng khác dễ nhận thấy như buồn nôn và nôn, đau tức hạ sườn phải, đi phân lỏng có màu bạc xỉn….

Về vấn đề viêm gan A có lây không, theo các chuyên gia, viêm gan A hoàn toàn có thể lây nhiễm và bùng phát thành một bệnh dịch trên diện rộng. Tuy nhiên, khác với căn bệnh viêm gan virus B và C, bệnh viêm gan A rất hiếm khi lây truyền qua đường máu mà chủ yếu là lây truyền qua đường ăn uống, tiêu hóa. Những con đường lây truyền cụ thể là:

• Uống nước không đảm bảo vệ sinh, ăn phải thực phẩm bẩn, có chứa virus viêm gan A.
• Sử dụng chung các đồ dùng cá nhân (như nước uống, khăn mặt, bàn chải…), ăn hoặc uống chung các loại đồ ăn thức uống với những người mắc bệnh viêm gan A.
• Viêm gan A cũng có thể lây qua đường tình dục, cụ thể là tiếp xúc với hậu môn của người mắc bệnh.

Viêm gan A lây truyền qua đường ăn uống

>> Xem thêm: Các con đường lây nhiễm viêm gan A

Cách phòng ngừa lây nhiễm viêm gan A

Vậy là vấn đề viêm gan A có lây không đã được làm rõ. Vấn đề đặt ra ở đây là những người nhiễm virus viêm gan A thường không có dấu hiệu rõ rệt, không biết mình mắc bệnh nên rất dễ lây truyền cho người khác. Một người đã nhiễm virus viêm gan A không rửa tay sau khi đi vệ sinh mà bắt tay hoặc bốc thức ăn cho người khác cũng sẽ khiến bệnh lây lan nhanh. Hoặc nếu sống trong môi trường ô nhiễm, ăn uống các loại thức ăn tươi sống có chứa virus viêm gan A thì bạn cũng dễ bị lây nhiễm căn bệnh này.

Do vậy, dựa vào các con đường lây truyền trên, để phòng chống nhiễm bệnh, bạn cần cần phải đặc biệt lưu ý đến vệ sinh trong ăn uống. Nên ăn chín uống sôi, tránh các đồ ăn tái sống, ăn uống đảm bảo vệ sinh sạch sẽ, hạn chế tối đa tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, không dùng chung đồ dùng cá nhân với người khác, rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Có chế độ ăn uống lành mạnh, bổ sung nhiều rau xanh, hạn chế rượu bia, thuốc lá, có chế độ sinh hoạt phù hợp, uống đủ 2 lít nước mỗi ngày, ngủ đủ 8 tiếng, tập thể dục thể thao tăng cường sức khỏe. Điều này không những phòng tránh được bệnh viêm gan A mà còn giúp cơ thể luôn khỏe mạnh, tránh xa bệnh tật. Cuối cùng, bạn nên đi tiêm phòng vaccin viêm gan A tại các cơ sở y tế uy tín, đây là cách phòng tránh viêm gan A tốt nhất và hiệu quả nhất.

>> Xem thêm: Làm gì khi phát hiện mắc viêm gan A

Viêm gan A có di truyền không?

Viêm gan A có di truyền không? Đây là thắc mắc phổ biến của nhiều người khi tìm hiểu về bệnh viêm gan A – một trong những bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus gây ra. Trên thực tế, viêm gan A không phải là bệnh di truyền và hoàn toàn không lây từ bố mẹ sang con qua đường máu hay di truyền gen như một số bệnh lý khác.

Không giống như viêm gan B và C, vốn có khả năng lây truyền từ mẹ sang con trong thai kỳ hoặc khi sinh, thì virus HAV không có cơ chế lây truyền qua đường máu hoặc di truyền qua gen. Vì vậy, một người dù có bố mẹ từng mắc viêm gan A cũng không có nguy cơ bị lây nhiễm chỉ vì mối quan hệ huyết thống.

Viêm gan A không di truyền từ bố mẹ sang con

Viêm gan A là một bệnh nhiễm trùng gan cấp tính do virus HAV (Hepatitis A Virus) gây ra. Virus này là một trong các chủng virus gây viêm gan hiện nay, bên cạnh các chủng phổ biến khác như viêm gan B, C, D, E và G. Virus HAV chủ yếu lây qua đường tiêu hóa, cụ thể là qua thực phẩm hoặc nguồn nước bị nhiễm virus. Những người sống trong môi trường kém vệ sinh, sử dụng nước không sạch, hoặc ăn các loại hải sản sống, tái từ vùng nước bị ô nhiễm… có nguy cơ cao mắc bệnh. Việc chung đụng vật dụng cá nhân, ăn uống chung, không rửa tay sạch sau khi đi vệ sinh hoặc chăm sóc người bệnh mà không dùng biện pháp bảo hộ vệ sinh, cũng là những con đường lây lan phổ biến của viêm gan A.

Viêm gan A có nguy hiểm không?

Ngoài thông tin thắc mắc “Viêm gan A có di truyền không?”nhiều bệnh nhân cũng lo lắng về mức độ nguy hiểm của bệnh viêm gan A. Trên thực tế, viêm gan A tuy là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus HAV gây ra, nhưng không được xếp vào nhóm bệnh nguy hiểm mạn tính như viêm gan B hoặc viêm gan C.

Viêm gan A là bệnh cấp tính, hiếm gây biến chứng nghiêm trọng: Viêm gan A chủ yếu ảnh hưởng đến gan trong thời gian ngắn. Phần lớn người bệnh sau khi nhiễm virus sẽ có các triệu chứng như: mệt mỏi, sốt nhẹ, buồn nôn, vàng da, đau bụng – tương tự triệu chứng cảm cúm, và sẽ tự khỏi hoàn toàn sau 2 đến 4 tuần nếu được nghỉ ngơi và chăm sóc đúng cách.

Đặc biệt, viêm gan A không tiến triển thành bệnh mạn tính, và gần như không gây ra các tổn thương gan nghiêm trọng như xơ gan hay ung thư gan – vốn là hậu quả điển hình của viêm gan B và C nếu không được điều trị kịp thời. Chỉ trong những trường hợp hiếm gặp (chủ yếu ở người già hoặc người có bệnh lý gan từ trước), viêm gan A mới dẫn đến biến chứng như viêm gan tối cấp – một dạng suy gan cấp tính nguy hiểm.

Sau khi khỏi bệnh, người mắc sẽ có miễn dịch suốt đời: Một điểm đặc biệt đáng chú ý là sau khi khỏi bệnh, cơ thể người từng nhiễm virus HAV sẽ tự sản sinh ra kháng thể chống lại virus này, giúp họ có miễn dịch suốt đời. Điều này đồng nghĩa với việc viêm gan A gần như không tái nhiễm lần thứ hai, trừ phi người bệnh có tình trạng suy giảm miễn dịch nghiêm trọng.

Chính nhờ khả năng tạo miễn dịch này mà viêm gan A cũng không lây truyền qua di truyền học, tức là viêm gan A không có khả năng di truyền từ bố mẹ sang con – một yếu tố quan trọng giúp bệnh này ít gây lo ngại trong cộng đồng về mặt di truyền học.

>> Xem thêm: Những biến chứng của bệnh viêm gan A

Các con đường lây truyền viêm gan virus A

Tuy không di truyền từ mẹ sang con giống như viêm gan B hoặc C. Tuy nhiên, virus viêm gan A (HAV) lại lây qua đường tiêu hóa – một hình thức lây truyền rất phổ biến trong sinh hoạt hàng ngày, nhất là trong điều kiện vệ sinh kém hoặc thực phẩm, nước uống bị ô nhiễm.

Dưới đây là những con đường lây truyền chính của virus viêm gan A mà bạn cần biết để chủ động phòng tránh:

1. Ăn thực phẩm không đảm bảo vệ sinh

Đây là con đường lây nhiễm phổ biến nhất của viêm gan A. Virus HAV thường tồn tại trong thực phẩm bị ôi thiu, bẩn hoặc chưa được nấu chín kỹ. Khi ăn phải những thực phẩm này, virus sẽ xâm nhập vào cơ thể qua hệ tiêu hóa, sau đó tấn công gan và gây viêm.

Một số thực phẩm có nguy cơ cao bao gồm:

• Thịt tái, tiết canh, gỏi sống không được chế biến an toàn.
• Rau sống không rửa kỹ, đặc biệt là các loại rau ngâm nước ao, ruộng.
• Hải sản sống hoặc nấu tái, đặc biệt là từ vùng nước nhiễm bẩn.

Để phòng tránh, các chuyên gia khuyến cáo mọi người:

• Ăn chín, uống sôi.
• Rửa sạch thực phẩm trước khi chế biến.
• Hạn chế ăn ngoài tại các hàng quán mất vệ sinh.

2. Uống phải nguồn nước ô nhiễm

Virus viêm gan A có thể tồn tại trong nguồn nước bẩn. Ở những nơi có hệ thống cấp nước kém hoặc thiếu vệ sinh môi trường, virus dễ dàng lây lan qua nước sinh hoạt, nước uống chưa qua xử lý hoặc đá viên không đảm bảo.

Các trường hợp thường gặp:

• Uống nước không đun sôi.
• Sử dụng nước ao, hồ, giếng không lọc để chế biến thức ăn.
• Ăn uống tại nơi dùng nguồn nước không hợp vệ sinh.

Vì vậy, hãy đảm bảo sử dụng nguồn nước sạch, đun sôi nước uống và tránh dùng nước máy chưa lọc ở những khu vực có nguy cơ nhiễm bẩn cao.

Sống trong môi trường ô nhiễm là nguyên nhân dễ bị nhiễm viêm gan A 

Xem thêm: Bệnh viêm gan A có chữa được không?

3. Dùng chung các đồ dùng cá nhân

Mặc dù viêm gan A không lây qua máu như viêm gan B, nhưng virus HAV vẫn có thể tồn tại trên các bề mặt và đồ dùng cá nhân của người bệnh như:

• Bàn chải đánh răng
• Cốc chén, thìa đũa
• Khăn mặt, khăn tắm
• Dụng cụ vệ sinh cá nhân khác

Nếu bạn vô tình dùng chung các vật dụng này mà không vệ sinh kỹ, virus có thể theo tay, miệng và đi vào hệ tiêu hóa. Ngoài ra, khi chăm sóc người bệnh viêm gan A, nếu không sử dụng khẩu trang và rửa tay kỹ sau khi tiếp xúc, nguy cơ lây nhiễm cũng rất cao.

Để phòng tránh:

• Tuyệt đối không dùng chung đồ dùng cá nhân.
• Đảm bảo người bệnh sử dụng riêng biệt các vật dụng sinh hoạt hằng ngày.
• Luôn rửa tay bằng xà phòng sau khi tiếp xúc với người nhiễm bệnh hoặc các vật dụng nghi nhiễm virus.

4. Ăn thức ăn tại môi trường bị ô nhiễm

Các loại hải sản như tôm, cua, ghẹ, sò, ốc… sống ở các vùng nước nhiễm bẩn có thể chứa virus HAV. Nếu chúng không được chế biến kỹ hoặc được ăn sống, tái, nguy cơ lây nhiễm viêm gan A rất cao.

Điều này đặc biệt nguy hiểm tại các vùng ven biển hoặc sông hồ có nguồn thải sinh hoạt trực tiếp đổ xuống nước. Vì vậy:

• Hãy chọn hải sản có nguồn gốc rõ ràng.
• Chế biến chín kỹ trước khi ăn.
• Tránh các món ăn tái, sống như gỏi hải sản, sò huyết sống, hàu sống…

Cần làm gì để phòng ngừa viêm gan A?

Dù viêm gan A không phải là bệnh di truyền và không lây từ mẹ sang con, nhưng lại có khả năng lây lan nhanh trong cộng đồng qua đường tiêu hóa – đặc biệt trong điều kiện vệ sinh kém, thực phẩm không an toàn. Vì vậy, hiểu rõ và áp dụng các biện pháp phòng ngừa viêm gan A là điều cần thiết để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Tiêm vắc xin viêm gan A – Cách phòng ngừa hiệu quả nhất

Tiêm vắc xin phòng viêm gan A là phương pháp chủ động và an toàn hàng đầu hiện nay. Vắc xin giúp cơ thể sản sinh kháng thể chống lại virus HAV, từ đó ngăn chặn hoàn toàn nguy cơ mắc bệnh ngay cả khi tiếp xúc với nguồn lây.

Ai nên tiêm vắc xin viêm gan A?

• Trẻ em từ 12 tháng tuổi trở lên.
• Người lớn chưa từng nhiễm virus HAV hoặc chưa tiêm vắc xin trước đó.
• Người sống hoặc làm việc trong môi trường dễ lây nhiễm (trường học, khu công nghiệp, nhà hàng, quán ăn…).
• Người chuẩn bị đi du lịch đến vùng có tỷ lệ mắc viêm gan A cao.

Lịch tiêm chủng: Tiêm 2 mũi, mũi thứ hai cách mũi đầu tiên khoảng 6 tháng. Sau khi tiêm đủ 2 mũi, khả năng miễn dịch có thể kéo dài trên 20 năm hoặc suốt đời.

Giữ vệ sinh cá nhân, an toàn thực phẩm

Virus viêm gan A thường lây qua miệng – tay – thực phẩm – nước uống, vì vậy giữ vệ sinh tốt là cách ngăn chặn virus xâm nhập hiệu quả nhất.

Thói quen cần duy trì hằng ngày:

• Rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh hoặc sau khi tiếp xúc với người nghi nhiễm bệnh.
• Không dùng chung vật dụng cá nhân như khăn mặt, bàn chải, ly uống nước, đũa muỗng với người khác.
• Lau dọn, sát khuẩn nhà vệ sinh thường xuyên, đặc biệt nếu trong gia đình có người nhiễm hoặc nghi nhiễm viêm gan A.

Đối với thực phẩm và nước uống:

• Luôn ăn chín, uống sôi.
• Rửa sạch rau củ quả bằng nước sạch, ngâm với nước muối loãng khi cần thiết.
• Tránh ăn các món sống như gỏi cá, hàu sống, rau sống chưa rõ nguồn gốc hoặc không đảm bảo vệ sinh

Hạn chế ăn thực phẩm sống

Hải sản sống (hàu, sò, ốc, tôm tái…) thường sống trong môi trường nước mặn, lợ hoặc ao hồ – những nơi dễ bị ô nhiễm bởi chất thải sinh hoạt. Virus HAV có thể tồn tại trong động vật có vỏ nếu môi trường nước bị nhiễm bẩn.

Lời khuyên từ chuyên gia:

Không ăn hải sản sống hoặc tái nếu không rõ nguồn gốc.

Ưu tiên chọn hải sản được đánh bắt hoặc nuôi ở vùng nước sạch, chế biến kỹ trước khi ăn.

Tránh xa các quán ăn đường phố không đảm bảo an toàn thực phẩm, đặc biệt khi đi du lịch.

Cảnh giác khi đi đến nơi có dịch bệnh

Một số quốc gia, khu vực đang phát triển hoặc thiếu hệ thống xử lý nước và vệ sinh môi trường như Đông Nam Á, châu Phi, Nam Mỹ là điểm nóng của viêm gan A. Khi du lịch đến những nơi này, bạn nên:

• Tiêm phòng viêm gan A trước ít nhất 2 tuần.
• Uống nước đóng chai, tránh dùng đá viên ở nơi không rõ nguồn nước.
• Tránh ăn uống ở các hàng quán không đảm bảo vệ sinh.
• Mang theo nước rửa tay khô hoặc khăn ướt sát khuẩn để dùng khi không có nước sạch.

Tham khảo chi tiết: Cách phòng ngừa và điều trị bệnh viêm gan A

Tóm lại, bài viết này đã làm sáng tỏ vấn đề viêm gan virus A có di truyền không và các con đường lây nhiễm viêm gan A. Vì hiện nay, vấn đề môi trường ô nhiễm và mất vệ sinh an toàn thực phẩm đang rất phổ biến nên bạn cần có ý thức phòng bệnh và đi khám sức khỏe định kỳ để bảo vệ lá gan cũng như sức khỏe của bản thân.

Viêm gan A lây nhiễm qua các con đường nào?

Nếu như bệnh viêm gan virus B, C lây truyền chủ yếu qua đường máu, từ mẹ sang cong và quan hệ tình dục không có biện pháp bảo vệ thì viêm gan virus A lại lây qua con đường tiêu hóa, ăn uống. Các con đường lây nhiễm viêm gan A được y học xác định là liên quan chặt chẽ tới thực phẩm, môi trường sống và vấn đề vệ sinh cá nhân.

Viêm gan A lây qua đường tiêu hóa

+ Vệ sinh thực phẩm: Ăn uống không hợp vệ sinh, không ăn chín uống sôi chính là căn nguyên gâu viêm gan A nói riêng và là nguồn gốc gây ra nhiều bệnh khác nhau. Bạn sẽ dễ dàng mắc viêm gan A nếu ăn uống các loại thực phẩm bị nhiễm virus.

+ Vệ sinh cá nhân: Virus HAV sẽ được đào thải qua đường phân vào cuối của thời kỳ ủ bệnh (thường kéo dài hàng tuần cho tới khi khỏi bệnh). Vì thế, nếu người nhiễm bệnh không chú ý vệ sinh sạch sẽ trước khi ăn uống và sau khi đi vệ sinh thì sẽ tạo điều kiện thuận lợi để virus viêm gan A lây sang người khác.

+ Vệ sinh môi trường: Các chất rác thải nếu không có biện pháp xử lý cẩn thận trước khi đưa ra môi trường sẽ là nguồn lây lan virus viêm gan A vào nguồn nước, thực phẩm, con người sử dụng các nguồn nước, thực phẩm dó sẽ vô tình bị nhiễm viêm gan A.

Dựa vào các con đường lây nhiễm viêm gan A ở trên, ta có thể thấy viêm gan A có tỷ lệ mắc cao ở những nơi có môi trường ô nhiễm, nguồn nước không đảm bảo, ý thức vệ sinh cá nhân còn chưa cao.

>> Xem thêm: Làm gì khi phát hiện mắc viêm gan A?

Viêm gan A có những tác hại gì?

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới, mỗi năm trên toàn thế giới ước tính có khoảng 1,5 triệu người mắc viêm gan A. Tại nhiều nước đang phát triển, căn bệnh này có thể bùng phát thành những đợt dịch bệnh trên diện rộng làm ảnh hưởng tới nền kinh tế. Do đó, WHO khuyến nghị các quốc gia trên thế giới cần có biện pháp phòng ngừa bệnh và vận động người dân có ý thức vệ sinh ăn uống, sử dụng nước sạch…

Các đối tượng mắc viêm gan A cấp tính hầu hết thường ở mức độ nhẹ và sẽ tự khỏi, không cần điều trị nếu có chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh, bổ sung đồ ăn dễ tiêu hóa, hạn chế tối đa đồ ăn nhiều mỡ, cay nóng, rượu bia và nên nghỉ ngơi thoải mái… Bệnh viêm gan A sau khi khỏi thì sẽ miễn nhiễm suốt đời và không bị tái phát.

Tuy nhiên, một số ít trường hợp có thể diễn tiến nặng, biến chứng thành hôn mê gan, suy gan… với nguy cơ tử vong cao. Do đó, nếu có dấu hiệu nhiễm bệnh, bạn cũng nên hết sức lưu ý và đến các cơ sở y tế khám, làm xét nghiệm cần thiết để điều trị bệnh kịp thời.

Thực hiện việc ăn uống hợp vệ sinh để phòng bệnh viêm gan A

>> Xem thêm: Bệnh viêm gan A có nguy hiểm không?

Phòng bệnh viêm gan A như thế nào?

Từ các con đường lây nhiễm viêm gan A nói trên, bạn có thể phòng bệnh bằng cách chú ý tới vệ sinh cá nhân, vệ sinh trong ăn uống. Cụ thể như sau:

• – Vệ sinh sạch sẽ thực phẩm tươi sống trước khi chế biến.
• – Nên ăn chín uống sôi, tránh đồ ăn tái, ăn sống.
• – Dùng nước sạch để vệ sinh cá nhân, rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
• – Xây dụng nhà vệ sinh sạch sẽ, thoáng mát, cọ rửa thường xuyên.
• – Thực hiện việc tiêm phòng vaccin viêm gan A để ngăn ngừa lây nhiễm và đảm bảo sức khỏe.

Áp dụng tốt các biện pháp này chính là cách hữu hiệu nhất để phòng ngừa bệnh và tránh lây lan viêm gan A ra ngoài cộng đồng, giúp đẩy lùi căn bệnh này một cách hiệu quả.

>> Xem thêm: Tìm hiểu cách chữa viêm gan A hiệu quả nhất

Đối tượng nào nên tiêm phòng viêm gan A?

• Người có bệnh lý gan mật.
• Tất cả trẻ em trên 1 tuổi.
• Người làm các công việc liên quan tới nghiên cứu viêm gan virus A trong phòng thí nghiệm.
• Trường hợp được điều trị với yếu tố đông máu.
• Đối tượng sống ở những nơi ô nhiễm môi trường nước, đất, sống trong vùng dịch viêm gan A.
• Để tiêm phòng viêm gan A như thế nào cho hiệu quả nhất, người bệnh tiêm 2 liều vaccin, mỗi liều cách nhau ít nhất khoảng 6 tháng và có thể tiêm phòng cùng lúc với những loại vaccin khác.
• Đối với người lớn, việc tiêm phòng có thể thực hiện bất cứ lúc nào. Đối với trẻ em, mũi tiêm đầu tiên nên thực hiện lúc 12-23 tháng tuổi, nếu trẻ chưa được tiêm trong thời gian này thì có thể tiến hành tiêm sau đó.

(Ảnh minh họa)

>> Xem thêm: Làm gì khi phát hiện mắc viêm gan A?

Những đối tượng nào không nên tiêm phòng viêm gan A?

• Người có phản ứng bị dị ứng sau khi tiêm mũi đầu tiên.
• Đối tượng có phản ứng dị ứng với bất kỳ hoạt chất nào có trong vaccin. Tất cả các loại vaccin viêm gan A đều có chứa nhôm, một số loại vaccin khác thì có chứa 2-phenoxylethanol. Vì thế, hãy thông báo cho bác sĩ biết bạn dị ứng với chất nào.
• Người đang mắc bệnh viêm gan virus A.
• Trường hợp chị em đang mang thai cần báo cho bác sĩ biết. Tuy chưa có bằng chứng khoa học nào chứng minh được tính an toàn của vaccin viêm gan A ở phụ nữ mang thai nhưng đến nay cũng chưa có chứng minh nào nó gây hại cho bà bầu cũng như thai nhi.

>> Xem thêm: Phương pháp điều trị viêm gan A hiệu quả

Phản ứng sau tiêm phòng viêm gan A

Sau khi tiêm, vaccin viêm gan A có thể gây ra một số phản ứng phụ, chúng thường ở mức độ nhẹ, hiếm khi xảy ra mức độ nặng.

1. Phản ứng nhẹ diễn ra từ 1-2 ngày với những biểu hiện sau:

• Đau ở chỗ tiêm vaccin, chiếm tỉ lệ 1/6 ở trẻ em và ½ ở người lớn.
• Cảm thấy nhức đầu, chiếm tỉ lệ 1/25 ở trẻ em và 1/6 ở người lớn.
• Mệt mỏi, chiếm tỉ lệ khoảng 1/14 ở người lớn.
• Chán ăn, chiếm tỉ lệ khoảng 1/12 ở trẻ em

2. Phản ứng nặng xảy ra sau khi tiêm một vài phút hoặc một vài giờ

Trường hợp này rất hiếm gặp nhưng không phải vì thế mà bạn lơ là. Hãy theo dõi xem có những triệu chứng bất thường nào ở dưới đây thì cần đưa đến cơ sở y tế gần nhất:

• Có sự thay đổi về hành vi
• Sốt cao
• Bị dị ứng, nổi mề đay, khó thở, giọng khò khè, khàn giọng, chóng mặt, da tái xanh, người mệt mỏi, mạch đập nhanh.

Viêm gan A có thể phòng bệnh dễ dàng bằng cách thiết lập thói quen sinh hoạt khoa học

Phòng bệnh viêm gan A bằng cách nào?

Ngoài việc tìm hiểu tiêm phòng viêm gan A như thế nào cho hiệu quả, viêm gan A rất dễ phòng tránh chỉ bằng cách thay đổi một chế độ ăn uống sạch sẽ, lành mạnh và một chế độ sinh hoạt khoa học. Cụ thể:

• Vệ sinh sạch sẽ hàng ngày, rửa tay trước khi ăn, sau khi đi đường về hoặc làm việc, không dùng chung đồ dùng ăn uống, bàn chải đánh răng, khăn mặt, có ý thức giữ gìn vệ sinh chung trong môi trường sống và làm việc.
• Có thói quen ăn uống hợp vệ sinh, không ăn đồ tái sống, nên ăn chín uống sôi, tránh thực phẩm không bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, không ăn uống ở những nơi ô nhiễm, mất vệ sinh.
• Tập luyện thể dục thể thao hàng ngày giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể chống lại bệnh tật nói chung và viêm gan A nói riêng.
• Kiểm tra sức khỏe định kì khoảng 6 tháng/lần để phát hiện và kiểm soát nguy cơ mắc bệnh viêm gan A.

>> Xem thêm: Vacxin cho bệnh viêm gan A​​​​​​​

Về khả năng lây truyền viêm gan C từ mẹ sang con

Viêm gan C là căn bệnh truyền nhiễm có khả năng lây từ mẹ sang con và hiện nay chưa có vắc xin phòng ngừa. Tuy nhiên, tỉ lệ lây nhiễm thấp, chỉ khoảng <5% và nếu người mẹ được điều trị bệnh tốt trước khi mang thai, tỉ lệ này còn giảm xuống thấp hơn nữa. Khả năng truyền bệnh khi thai ở trong tử cung là rất hiếm. Đa số trường hợp lây ở giai đoạn sinh nở. Phần lớn những đứa trẻ nhiễm HCV ở giai đoạn này thường không có triệu chứng và trẻ rất bình thường trong lúc còn nhỏ. Khi trẻ lớn hơn, khoảng sau 18 tháng cần xét nghiệm thêm để tìm hiểu ảnh hưởng của nhiễm HCV.

Ảnh minh họa

Ở những bà mẹ đồng nhiễm HIV và viêm gan C, tỉ lệ lây truyền từ mẹ sang con tăng gấp 4 lần (khoảng 15-20%). Do đó, trước khi có ý định mang thai, mọi phụ nữ cần kiểm tra sức khỏe của mình để có phương hướng điều chỉnh hoặc điều trị kịp thời trong quá trình mang thai.

>>Xem thêm: Bị viêm gan C, phụ nữ vẫn có thể mang thai

Nguy cơ viêm gan C khiến trẻ bị dị tật?

Chưa có nghiên cứu nào chỉ ra nguy cơ thai nhi bị dị tật nếu mẹ mắc viêm gan C. Tuy nhiên, các chuyên gia gan mật cũng khuyến cáo, phụ nữ bị viêm gan C không nên sử dụng thuốc kháng virus hoặc hỗ trợ điều trị viêm gan C trong quá trình mang thai vì ít nhiều những loại thuốc này cũng sẽ ảnh hưởng tới trẻ.

Thuốc kháng virus hay hỗ trợ chỉ nên dùng trước khi có ý định mang thai và chị em cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

Bà mẹ bị viêm gan C có thể cho con bú không?

HCV không lây qua đường sữa mẹ vì thế những người mẹ nhiễm virus viêm gan C hoàn toàn có thể nuôi con bằng sữa mẹ. Tuy nhiên các bác sĩ cũng khuyến cáo rằng: người mẹ nhiễm HCV không nên cho con bú khi thấy đầu vú bị nứt hoặc chảy máu, tốt nhất nên vắt sữa rồi cho con ăn để phòng tránh tối đa nguy cơ lây nhiễm sang cho đứa trẻ.

Trong quá trình mang thai và sinh nở, người mẹ mắc viêm gan C nên thông báo với bác sĩ chuyên khoa gan mật và sản khoa để có hướng điều trị, theo dõi và tầm soát lây lan bệnh hiệu quả, tránh làm lây nhiễm virus ngoài cộng đồng.

>> Xem thêm: Ảnh hưởng của viêm gan C tới thai nhi có nghiêm trọng không?

>> Xem thêm: Viêm gan C có lây từ mẹ sang con không?

Người bệnh viêm gan virus A thường xuất hiện nhiều triệu chứng khác nhau

Các triệu chứng phổ biến ở người bệnh virus viêm gan A

Đau bụng dưới.

Đây là biểu hiện xuất hiện đầu tiên khi bị bệnh viêm gan A, khi đó gan hoạt động kém hơn các chất độc có hại được giữ lại trong cơ thể làm cho toàn thân có cảm giác mệt mỏi, khó chịu trong người.

 Rối loạn tiêu hóa

Gan cũng tham gia vào quá trình tiêu hóa thức ăn nên khi nhiễm virus viêm gan A thì chức năng này giảm đi, khi đó sẽ xuất hiện các dấu hiệu bệnh đường tiêu hóa như: buồn nôn, nôn, đau bụng nhẹ ở vùng bên phải xương sườn, tiêu chảy, táo bón….

Sốt nhẹ

Khi cơ thể bị viêm ở bất kì bộ phận nào thì lượng bạch cầu được điều động tăng cao để chống lại các tác nhân xâm nhập, và sốt thường xuyên thì bạn nên kiểm tra xem mình có đang bị viêm gan A hay là các bệnh khác không nhé.

 Biểu hiện ngoài da

Chất độc giữ lại trong gan sẽ phát ra ngoài thông qua các biểu hiện ngứa da, mụn nhọt. Trong một dấu hiệu khác là lượng albumin tăng cao trong gan sẽ làm cho da có màu vàng nhạt hoặc đậm tùy vào mức độ nghiêm trong của bệnh.

Nước tiểu có màu vàng

Lượng albumin cũng được đào thải qua thận nên khi quan sát thấy nước tiểu thường xuyên có màu vàng đậm thì nên cân nhắc kiểm tra ngay bệnh viêm gan để điều trị bệnh sớm. Đây là một dấu hiệu chung xuất hiện ở hầu hết các bệnh viêm gan B, C, viêm gan do rượu…..

 Đau cơ, khớp

Triệu chứng này thường ít gặp, có khoảng 10% người mắc  phải viêm gan A gặp phải triệu chứng này, dấu hiệu này cho biết bệnh của bạn đã tiến triển tới giai đoạn muộn dễ thành bệnh mãn tính.

Khi cơ thể xuất hiện những triệu chứng kể trên, bạn nên đến ngay tại các cơ sở y tế để được thăm khám . Hiện nay, viêm gan A chưa có một phương pháp điều trị cụ thể. Cơ thể người bệnh sẽ tự đào thải virus viêm gan A sau vài tuần mà không cần chữa trị. Hầu hết các trường hợp không cần nhập viện, bệnh nhân có thể được chăm sóc ở nhà. Trong suốt khoảng thời gian này nên tránh sự tiếp xúc thân mật với người khác và thường xuyên đến gặp bác sĩ để theo dõi tiến triển của bệnh.
Người bệnh cũng cần được nghỉ ngơi vì bị viêm gan A khiến họ cảm thấy rất mệt mỏi. Bên cạnh đó, hãy ăn những thức ăn giàu dinh dưỡng chẳng hạn như uống nước trái cây hoặc sữa để bổ sung năng lượng và chất dinh dưỡng.

>> Xem thêm: Chế độ dinh dưỡng cho người mắc viêm gan A