Hàng năm trên thế giới có khoảng hơn triệu người tử vong do biến chứng viêm gan virus mạn tính sang xơ gan và ung thư gan, viêm gan B là nguyên nhân hàng đầu. Đặc biệt ở Việt Nam tình trạng này trở nên nghiêm trọng hơn với tỉ lệ người mắc bệnh là khoảng 10%, tương đương hơn 8 triệu người.
Nhiễm Viêm gan B (HBV) làm tăng nguy cơ phát triển thành ung thư biểu mô tế bào gan 100 lần. Khoảng 80% các trường hợp mắc ung thư biểu mô tế bào gan trên thế giới và 70% ở Việt Nam là do HBV gây ra.
Mỗi năm có khoảng 0,5% những người nhiễm virus viêm gan B mạn tính sẽ phát triển thành ung thư gan (HCC).
Tại Việt Nam, có khoảng 8 triệu người nhiễm viêm gan B mạn tính. Trong năm 2017, số người bị xơ gan là hơn 51.000 người, hơn 14.000 người ung thư tế bào gan và hơn 32.000 người tử vong.
Vì tỉ lệ nhiễm viêm gan B cao, căn bệnh này đang trở thành gánh nặng kinh tế và tinh thần với hàng triệu người Việt, đẩy cuộc sống của người bệnh vào khó khăn, thậm chí bế tắc bởi chưa có thuốc điều trị triệt để.
Viêm gan B vẫn đang là vấn nạn đối với người Việt
Con đường nhiễm HBV đến xơ gan – đừng nghĩ xa xôi
Viêm gan B được coi như là căn bệnh “sát thủ thầm lặng” bởi tính âm thầm tấn công gan, và phát bệnh đôi khi không biểu hiện ra triệu chứng bên ngoài. Do đó, nhiều bệnh nhân không biết mình bị bệnh, đến khi cấp cứu thì bệnh đã trở nên trầm trọng, thậm chí chớm xơ gan.
Xơ gan xảy ra nhằm phản ứng với tổn thương gan của bạn. Mỗi khi gan bị thương, nó sẽ tự sửa chữa, các tế bào khỏe mạnh trên gan sẽ bị thay thế bởi những mô xơ, sẹo và hình thành nên các nốt tân sinh. Khi các mô sẹo ngày càng nhiều, chức năng gan suy giảm, gan không thể thực hiện được những hoạt động bình thường của nó nữa.
Nguy hiểm ở chỗ, tuy gan làm việc khá nặng nhọc nhưng khi có bệnh thì triệu chứng lại rất mờ nhạt, dễ bị bỏ qua.Chỉ đến khi bệnh nặng, các triệu chứng trở nên rõ ràng thì tình trạng đã nặng. Đó là lý do vì sao, trong thực tế, nhiều bệnh nhân gan tử vong khi vừa phát hiện bệnh chỉ vài tháng.
80% ung thư gan do viêm gan B mạn tính
Theo WHO, hơn 1/3 dân số thế giới bị nhiễm virus viêm gan B với khoảng 400 triệu người bị viêm gan B mạn tính.
Tùy theo mức độ nhiễm virus, thời gian tiến triển từ viêm gan B mạn đến ung thư gan có thể từ 10 năm cho đến 20 năm. Các nguy cơ phát triển ung thư gan tăng nếu bệnh nhân bước sang quá trình xơ gan. Trong đó, virus viêm gan B tấn công liên tiếp trong thời gian dài làm tổn thương tế bào gan. Nếu không có biện pháp ngăn chặn, tình trạng viêm kéo dài là nguyên nhân hàng đầu sản sinh xơ. Các chất xơ tạo ra ngày càng nhiều gây tổn thương và làm chết tế bào gan, hình thành các mô sẹo và các nốt gan bất thường làm cho gan chai cứng dần. Xơ gan là quá trình không có khả năng phục hồi.
Xơ gan là biến chứng thường thấy của người bị viêm gan B
Mặc dù ung thư gan thường xảy ra khi gan bị xơ hóa (Khoảng 10-20% bệnh nhân xơ gan có thể biến thành ung thư gan), tuy nhiên điều này không phải lúc nào cũng diễn tiến có trình tự. Biến chứng ung thư gan nguyên phát có thể xảy ra ngay cả khi không có xơ gan.
Bệnh nhân viêm gan B cần kịp thời tầm soát xơ gan – ung thư gan
Các con số thống kê là lời cảnh tỉnh cho những ai đang nhiễm virus viêm gan B trong cơ thể, mặc dù không phải cứ mắc viêm gan B nghĩa là bị xơ gan hay ung thư gan. Nhưng đòi hỏi người mắc bệnh cần cập nhật kiến thức, hiểu biết về bệnh một cách đúng đắn để có cách phòng ngừa kịp thời.
Với người mang virus viêm gan B (viêm gan B thể ngủ) cần xét nghiệm máu 6 tháng – 1 năm 1 lần. Còn với người viêm gan B thể hoạt động thì 3-6 tháng, tùy tình trạng hoặc theo chỉ định của bác sĩ. Việc hỗ trợ cải thiện sớm và kiểm soát tốt khi viêm gan B mạn tính sẽ giúp giảm thiểu tổn thương cho gan, hỗ trợ ngăn chặn nguy cơ tiến triển thành những biến chứng xơ gan, ung thư gan.
Bên cạnh việc tuân thủ phác đồ hỗ trợ cải thiện, một lối sống lành mạnh cũng giúp bảo vệ gan của bạn và hỗ trợ ngăn ngừa biến chứng viêm gan B. Cụ thể, chế độ ăn uống hằng ngày cần cân đối đầy đủ chất dinh dưỡng và năng lượng cần thiết. Không uống rượu bia và hút thuốc là vì đây sẽ là những độc chất khiến tình trạng viêm gan B nặng hơn. Luyện tập đều đặn những bài tập vừa sức cũng có tác dụng tốt để duy trì sức khỏe và tăng cường sức đề kháng cho cơ thể./