Bia rượu vốn là những thức uống tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, nếu lạm dụng hoặc sử dụng không đúng cách có thể khiến bia rượu trở thành những sát thủ vô cùng nguy hiểm. Viêm gan do rượu là một căn bệnh phổ biến, nhiều người mắc bởi sự lạm dụng này. Cùng tìm hiểu về các vấn đề liên quan tới bệnh viêm gan do rượu để biết, phòng ngừa cũng như điều trị hiệu quả.
Những dấu hiệu chứng tỏ bạn đã bị viêm gan do rượu
Khi mới chớm viêm gan do rượu, triệu chứng không rõ ràng, không đáng chú ý. Tuy nhiên, căn bệnh trở nên tiến triển hơn, gan hư hỏng nhiều, các dấu hiệu và triệu chứng cũng séo rệt và tần suất cao hơn như:
Có nhiều triệu chứng cho thấy gan bạn có bị tổn thương do rượu hay không
- Chán ăn, ăn không ngon
- Buồn nôn, nôn mửa
- Đau bụng
- Vàng da, vàng mắt (lòng trắng mắt chuyển vàng)
- Sốt, có thể sốt nhiều về chiều
- Bụng chướng do tích tụ dịch (cổ trướng)
- Rối loạn tinh thần
- Mệt mỏi
Vì sao bia rượu khiến cho gan bị viêm?
Rượu bia dù nặng hay nhẹ đều có chứa cồn (ethanol) – là một chất độc nên ngay sau khi được hấp thu vào máu, cơ thể sẽ tiến hành hoạt động đào thải ehtanol ra ngoài. 1 phần nhỏ cồn được thải ra ngoài qua tuyến mồ hôi, nước tiểu, hơi thở, 90% còn lại được chuyển hóa ở gan. Tại gan ethanol được chuyển hóa bởi hệ thống enzyme ADH. Các enzyme ADH biến đổi ethanol tạo thành acetaldehyde. Đây là chất gây độc lên hầu hết các hệ cơ quan.
Sau đó, gan sẽ chuyển hóa acetaldehyde thành acetate nhờ enzyme ALDH và glutathione. Acetate là chất ít độc hơn và được các tế bào trong cơ thể phân hủy thành năng lượng và CO2. Từ đó có thể thấy khả năng giải độc của gan phụ thuộc vào lượng enzyme và chất chống oxy hóa Glutathion do gan tiết ra. Song khả năng của gan chỉ có hạn, nó chỉ có thể sản sinh ra một lượng enzyme nhất định mỗi giờ, tương ứng với một lượng acetaldehyde nhất định được chuyển hóa. Do vậy nếu uống rượu, bia với số lượng quá nhiều, thì gan không kịp sản xuất đủ số lượng men để chuyển hóa Acetaldehyde nữa. Khi đó Acetaldehyde tồn tại trong cơ thể, gây phá hủy tế bào gan, dẫn đến viêm gan cấp tính. Khi các tế bào trong gan bị phá hủy sẽ giải phóng men gan vào máu gây ra tình trạng men gan tăng cao. Nếu tình trạng này không được xử lý kịp thời, lâu ngày rất dễ dẫn đến viêm gan mạn tính, xơ gan, thậm chí ung thư gan.
Uống rượu nặng trong thời gian dài cũng là yếu tố làm tăng nguy cơ mắc viêm gan do rượu.
Yếu tố di truyền đôi khi tạp ra những đột biến trong gen nhất định, có thể ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất rượu, có thể làm tăng nguy cơ bệnh gan do rượu cũng như các bệnh ung thư liên quan đến rượu và các biến chứng khác của việc uống rượu nặng.
Lạm dụng rượu nặng dài ngày gây tổn thương gan hơn ở những người mắc các dạng viêm gan khác như viêm gan virus C. Khi vừa mắc viêm gan do rượu, vừa bị viêm gan C, cho dù chỉ uống rượu với lượng rất nhỏ cũng khiến cho nguy cơ phát triển xơ gan tăng nhanh chóng.
Suy dinh dưỡng cũng là một nguyên nhân khiến cho quá trình tổn thương tế bào gan do rượu dễ diễn tiến nặng hơn.
Những yếu tố nguy cơ khiến cho viêm gan do rượu nặng hơn
Sử dụng rượu nặng hoặc uống nhiều là những nguy cơ chính dẫn đến viêm gan do rượu. Mặc dù khó đánh giá mức độ bao nhiêu, trong thời gian bao lâu sử dụng rượu sẽ dẫn đến tình trạng viêm gan bởi mỗi người có một mức độ nhạy cảm khác nhau với rượu. Tuy nhiên, mức vừa phải để không làm tổn hại đến sức khỏe đối với nam là 2 ly 40ml và 1 ly 40ml đối với nữ (nồng độ 40 độ rượu). Với bia, 5 cốc đối với nam và 1 cốc (500ml) đối với nữ được xem là lượng vừa phải.
Bia rươu mạnh, giới tính và di truyền là những yếu tố có thể khiến viêm gan do rượu trầm trọng hơn
Giới tính cũng là một trong những yếu tố khiến cho phụ nữ có nguy cơ mắc viêm gan do rượu cao hơn nam giới. Các nhà khoa học nhận định, sự chênh lệch này xuất phát từ sự khác biệt trong cách hấp thụ và chuyển hóa rượu.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra, yếu tố di truyền với một số đột biến gen ảnh hưởng đến cách chuyển hóa rượu trong cơ thể, trong đó, có đột biến làm tăng nguy cơ mắc viêm gan ở nhiều người.
Viêm gan do rượu có thể biến chứng ra sao?
Viêm gan do rượu sẽ dẫn đến tình trạng hoại tử tế bào gan khiến cho chức năng gan hoạt động kém hiệu quả. Việc uống rượu nhiều và kéo dài trong nhiều năm có thể đưa đến những tổn thương vĩnh viễn và những biến chứng nặng nề cho tế bào gan. Viêm gan do rượu nếu không được chữa trĩ kịp thời và cai rượu sẽ dẫn đến những biến chứng nguy hiểm sau :
– Xơ gan mãn tính: khi các mô gan bị viêm không được chữa trị kịp thời, các tổn thương kéo dài lâu dần sẽ gây ra chứng xơ gan mãn tính. Lúc này các tế bào gan bình thường sẽ bị thay thế bởi các tế bào hư tổn, xơ hóa và trở thành mãn tính không thể tự phục hồi lại được nữa.
Viêm gan, xơ gan là những biến chứng dễ gặp nhất nếu sử dụng rượu bia thường xuyên
– Xơ gan cổ trướng: đây là một biến chứng vào thời kỳ cuối của xơ gan khi không được chữa trĩ. Biểu hiện phổ biến của bệnh nhân lúc này thường là vàng da, báng bụng, rốn lồi và phù nề… Tuy nhiên, giai đoạn xơ gan mãn tính và xơ gan cổ trướng nếu được can thiệp bởi y khoa tiên tiến kịp thời sẽ có biện pháp duy trì và làm ổn định tình trạng bệnh.
– Tăng áp lực tĩnh mạch cửa: nếu bệnh nhân xơ gan có biến chứng giãn tĩnh mạch thực quản thì có thể dẫn đến nôn máu ồ ạt, nhiều trường hợp không cầm được sẽ dẫn đến tử vong nhanh chóng.
– Ung thư gan: Đây là biến chứng nặng nề nhất của bệnh nhân mắc phải bệnh gan. Ung thư gan sẽ tùy theo giai đoạn nhưng có rất ít người có thể duy trì được sức khỏe sau 6 tháng phát hiện bệnh.
-Bầm tím và chảy máu. Viêm gan rượu gây trở ngại cho việc sản xuất các protein giúp máu đóng cục. Kết quả có thể bị thâm tím và chảy máu dễ dàng hơn so với bình thường.
Chính vì những biến chứng nguy hiểm mà viêm gan do rượu mang lại, các chuyên gia gan mật khuyên bạn nên kiểm soát lượng bia rượu nạp vào cơ thể. Đồng thời, khi sử dụng rượu bia, cũng nên đi kèm với các sản phẩm giúp giải độc gan, hóa giải ảnh hưởng của rượu tới sức khỏe. Một số loại thảo dược đã được nghiên cứu rất bài bản về công dụng với lá gan như: Cà gai leo, cây giải rượu Hovenia Dulcis, cây kế sữa, …